AI và robot được dùng để nghiên cứu nuôi cấy tế bào phục vụ y học tái tạo tại Viện Riken, Nhật Bản – Ảnh: Kosaku Mimura/Nikkei
Một nhóm nghiên cứu từ công ty Sakana AI ở Tokyo cùng các phòng thí nghiệm học thuật tại Canada và Vương quốc Anh vừa phát triển “AI Scientist” (nhà khoa học AI), một hệ thống trí tuệ nhân tạo có khả năng thực hiện toàn bộ chu trình nghiên cứu khoa học.
Theo Cong Lu, một trong những người tạo ra AI Scientist, đây là nỗ lực đầu tiên nhằm tự động hóa toàn diện quá trình nghiên cứu khoa học trong một hệ thống duy nhất. Hệ thống này có thể đọc tài liệu hiện có, đưa ra giả thuyết, thử nghiệm giải pháp, viết báo cáo và thậm chí tự đánh giá kết quả của mình.
Jevin West, nhà khoa học xã hội tính toán tại Đại học Washington, đánh giá cao tính toàn diện của AI Scientist. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng khoa học không chỉ là “một đống giấy tờ”, mà còn bao gồm các hình thức giao tiếp khác như hội nghị và trao đổi giữa đồng nghiệp.
Hiện tại, AI Scientist chỉ có thể nghiên cứu trong lĩnh vực học máy và chưa thể thực hiện công việc phòng thí nghiệm.
Gerbrand Ceder, nhà khoa học vật liệu tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Lawrence Berkeley, nhận xét rằng vẫn còn một chặng đường dài để đi từ AI đưa ra giả thuyết đến việc triển khai thành một “nhà khoa học robot” thực sự.
Mặc dù kết quả hiện tại của AI Scientist chỉ mang tính cải tiến nhỏ, ông Cong Lu tin rằng đây mới chỉ là bước khởi đầu. Ông ví dự án này như “GPT-1 của khoa học AI”, ám chỉ tiềm năng phát triển trong tương lai.
Sự ra đời của AI Scientist đặt ra câu hỏi về vai trò của trí tuệ nhân tạo trong nghiên cứu khoa học hiện đại. Theo West, bước tiến nhanh chóng của AI buộc các nhà khoa học phải suy nghĩ lại về bản chất của khoa học trong thế kỷ 21: khoa học có thể là gì, đang là gì và không phải là gì.
Dù vẫn còn nhiều hạn chế, AI Scientist hứa hẹn sẽ giúp tự động hóa các khía cạnh “lặp đi lặp lại” của nghiên cứu, cho phép các nhà khoa học tập trung vào những ý tưởng sáng tạo hơn.
