Màn tranh luận Trump – Harris bắt đầu lúc 21h ngày 10-9 giờ Mỹ, tức 8h sáng 11-9 tại Việt Nam. Đúng giờ, hai ứng viên bước lên sân khấu tranh luận và bắt tay nhau. Bà Harris bước về phía ông Trump và đưa tay ra, sau đó cựu tổng thống nhận lấy cái bắt tay.
Đây là lần đầu tiên bà Harris và ông Trump gặp nhau trực tiếp. Hai người đã tranh luận về các vấn đề đáng chú ý như phá thai, kinh tế, nhập cư, những rắc rối pháp lý của ông Trump… trong cuộc tranh luận tổng thống đầy căng thẳng đầu tiên của họ vào tối 10-9 ở bang Pennsylvania.
Theo Đài CNN, cuộc tranh luận kéo dài khoảng một giờ 45 phút.
Bà Harris muốn giúp các doanh nghiệp nhỏ, ông Trump đòi áp thuế hàng Trung Quốc
Câu hỏi đầu tiên cho hai ứng viên tổng thống Mỹ là vấn đề mà cử tri quan tâm hàng đầu: kinh tế và chi phí sinh hoạt.
Khi được hỏi liệu bà có tin rằng người Mỹ hiện nay có cuộc sống tốt hơn so với 4 năm trước không, bà Harris đã nói về kế hoạch giúp đỡ các gia đình và doanh nghiệp nhỏ.
Bà đề cập đến kế hoạch xây dựng một “nền kinh tế cơ hội”, bao gồm các đề xuất của bà nhằm giúp nhà ở có giá cả phải chăng hơn và mở rộng tín dụng thuế cho trẻ em.
Bà cũng chỉ trích ông Trump, nói rằng cựu tổng thống sẽ giảm thuế cho “các tỉ phú và các tập đoàn lớn”.
Ông Trump đáp trả với tuyên bố rằng ông sẽ áp thuế với cả các quốc gia khác, chẳng hạn Trung Quốc. Ông nhiều lần nhắc sẽ áp thuế đối với hàng hóa từ Trung Quốc.
Ông Trump phủ nhận liên quan Dự án 2025
Bà Harris chỉ trích ông Trump vì tham gia vào Dự án 2025 (Project 2025), một tài liệu dài 922 trang bao gồm các đề xuất về chính sách gây tranh cãi định hướng cho một chính quyền bảo thủ tiếp theo. Theo ABC News, tài liệu này do ít nhất 20 thành viên trong chính quyền và các đồng minh của ông Trump soạn thảo.
Ông Trump một lần nữa phủ nhận việc biết về Dự án 2025: “Ai cũng biết tôi là một người minh bạch”, ông nói.
Tranh luận căng thẳng về vấn đề kinh tế
Bà Harris đã chỉ trích ý định của ông Trump về việc áp thuế quan cao đối với hàng hóa nước ngoài, một đề xuất mà bà ví như thuế bán hàng đối với tầng lớp trung lưu. Bà cũng nêu kế hoạch mang lại lợi ích về thuế cho các gia đình ở Mỹ.
“Donald Trump đã để lại cho chúng ta tình trạng thất nghiệp tồi tệ nhất kể từ cuộc Đại suy thoái” – bà Harris nói, đề cập đến thời gian ông Trump làm tổng thống từ năm 2017-2021. Bà nói: “Những gì chúng tôi đã làm là dọn dẹp mớ hỗn độn của Donald Trump”.
Còn ông Trump chỉ trích bà Harris vì tình trạng lạm phát dai dẳng của nước Mỹ trong nhiệm kỳ chính quyền Biden – Harris. Ông nói lạm phát “là một thảm họa đối với người dân, đối với tầng lớp trung lưu, đối với mọi tầng lớp”.
Ứng viên đảng Cộng hòa này cũng nhanh chóng chuyển sang vấn đề hàng đầu của mình: nhập cư, một lần nữa tuyên bố rằng những người nhập cư từ “các trại tị nạn điên rồ” đang vượt biên ở khu vực biên giới phía nam của Mỹ với Mexico.
Vụ bị ám sát hụt: Ông Trump trách Đảng Dân chủ
Cựu tổng thống Trump cho rằng những lời lẽ của Đảng Dân chủ chống lại ông là nguyên nhân dẫn đến âm mưu ám sát ông trong cuộc vận động tranh cử ở bang Pennsylvania hồi tháng 7.
“Có lẽ tôi đã bị lãnh một viên đạn vào đầu vì những điều họ nói về tôi. Họ nói về nền dân chủ. Họ nói tôi là mối đe dọa đối với nền dân chủ. (Nhưng) họ mới là mối đe dọa đối với nền dân chủ” – ông Trump nói.
Ông Trump nói bà Harris “ghét Israel”
Cựu tổng thống Trump nói rằng Israel sẽ không còn tồn tại nếu bà Harris đắc cử tổng thống Mỹ, nhưng ông không giải thích thêm. “Bà ấy (Harris) ghét Israel” – ông Trump nói.
Ông Trump cũng nói rằng cuộc chiến ở Dải Gaza sẽ không xảy ra nếu ông là tổng thống Mỹ.
Còn bà Harris lặp lại quan điểm mà bà đã đưa ra về chính sách của Mỹ đối với Israel trong bối cảnh cuộc chiến ở Gaza. Bà tuyên bố “Israel có quyền tự vệ”.
Vị phó tổng thống Mỹ tuyên bố: “Tôi sẽ luôn trao cho Israel khả năng tự vệ, đặc biệt là liên quan đến Iran và bất kỳ mối đe dọa nào mà Iran và các lực lượng ủy nhiệm của họ gây ra cho Israel”.
Bà Harris nói về cuộc bầu cử tổng thống năm 2020
Bà Harris đã chỉ trích những nỗ lực của ông Trump nhằm lật ngược kết quả bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020. Ứng viên đảng Dân chủ này nói: “Chúng ta không thể có một tổng thống cố gắng đảo ngược ý chí của người dân Mỹ, như ông ấy đã làm trong quá khứ”.
Tuy nhiên, cựu tổng thống Trump tiếp tục nhấn mạnh rằng ông không thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020.
“Tôi không phải là Joe Biden, và tôi chắc chắn không phải Donald Trump”
Đây có thể là tuyên bố có mục đích được bà Harris đưa ra tại cuộc tranh luận, sau khi thời gian qua bà bị chỉ trích vì không cho thấy bản sắc chính trị rõ ràng của mình trong mùa bầu cử năm nay.
“Tôi không phải là Joe Biden và tôi chắc chắn không phải Donald Trump. Những gì tôi mang đến là một thế hệ lãnh đạo mới cho đất nước chúng ta, một người tin vào những gì khả thi, một người mang lại cảm giác lạc quan về những gì chúng ta có thể làm, thay vì luôn chê bai người dân Mỹ” – bà Harris nói.
Trong khi đó, ông Trump nói: “Bà ấy (Harris) là Biden. Bà ấy đang cố gắng thoát khỏi Biden. Bà ấy luôn nói ‘Tôi không biết quý ông đó’… Đất nước chúng ta đang trải qua tình trạng lạm phát tồi tệ nhất từng có, là một nền kinh tế khủng khiếp”.
Ông Trump tuyên bố sẽ không ký lệnh cấm phá thai trên toàn quốc
Ông Trump nói rằng “mọi học giả pháp lý, mọi thành viên Đảng Dân chủ, mọi thành viên Đảng Cộng hòa, những người theo chủ nghĩa tự do, những người bảo thủ đều muốn” vấn đề phá thai “được đưa trở lại các bang”.
Khi bà Harris nói rằng ông Trump sẽ ký lệnh cấm phá thai trên toàn quốc nếu ông thắng cử, ông Trump đáp: “Đó là lời nói dối. Tôi sẽ không ký lệnh cấm bởi vì chúng ta đã đạt được những gì mà mọi người mong muốn”.
Người điều phối tranh luận Linsey Davis đã yêu cầu ông Trump trả lời trực tiếp về việc liệu ông có phủ quyết lệnh cấm hay không, nói rằng ứng cử viên phó tổng thống đảng Cộng hòa JD Vance đã tuyên bố cựu tổng thống thực sự sẽ làm như vậy.
“Tôi không thảo luận vấn đề đó với JD Vance. Tôi không bận tâm nếu anh ấy có quan điểm nào đó, và tôi nghĩ anh ấy đang nói thay tôi” – ông Trump nói.
Kết thúc tranh luận: Ông Trump gọi bà Harris là “phó tổng thống tệ nhất” trong lịch sử Mỹ
Ông Trump đặt câu hỏi tại sao bà Harris vẫn chưa thực hiện các kế hoạch tranh cử mà mình hứa hẹn, trong khi bà đã là phó tổng thống và đang làm việc tại Nhà Trắng.
“Bà ấy sẽ làm tất cả những điều tuyệt vời này sao? Tại sao bà ấy chưa làm điều đó? Bà ấy đã ở đó (Nhà Trắng) được ba năm rưỡi rồi mà. Chính quyền đã có 3 năm rưỡi để sửa chữa biên giới. Họ đã có 3 năm rưỡi để tạo việc làm và tất cả những điều chúng ta đã nói đến” – ông Trump nói.
Ứng viên đảng Cộng hòa kết thúc cuộc tranh luận bằng việc gọi ông Biden và bà Harris lần lượt là tổng thống và phó tổng thống tệ nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Bà Harris cũng đưa ra tuyên bố kết thúc cuộc tranh luận. Ứng viên Dân chủ nói rằng nước Mỹ đứng trước sự lựa chọn giữa hai tầm nhìn: “Một tầm nhìn tập trung vào tương lai, và tầm nhìn còn lại tập trung vào quá khứ nhằm cố gắng khiến chúng ta thụt lùi”.
Chuyên gia nói gì về cuộc tranh luận?
Theo Hãng tin Reuters, bà Karen Finney, chiến lược gia của đảng Dân chủ, bình luận về cuộc tranh luận này: “Đây sẽ được nhớ đến như một trong những màn tranh luận ấn tượng nhất trong nền chính trị hiện đại. Phó tổng thống (Harris) đang làm chính xác những gì bà ấy cần làm: nói về tầm nhìn và ý tưởng chính sách của mình, cho thấy sự tương phản giữa bà ấy và ông Trump. Còn ông Trump nói lan man, bịa chuyện và nói ra những lời dối trá, vô nghĩa nhanh hơn mức mà những người kiểm tra sự thật có thể theo kịp”.
Ông Ron Bonjean, chiến lược gia của đảng Cộng hòa, đánh giá: “Mặc dù bà Harris đã có thể chọc tức ông Trump bằng những cuộc công kích được chuẩn bị kỹ lưỡng của mình, vẫn chưa rõ liệu bà ấy có thuyết phục được cử tri đưa ra quyết định cuối cùng sau cuộc tranh luận này hay không. Câu hỏi bây giờ là bà ấy thực sự đã làm thay đổi cán cân đến mức nào. Ông Trump đã không mang lại lợi ích gì cho bản thân khi đồng ý tham gia cuộc tranh luận này”.
Reuters cũng dẫn lời nhà tài trợ Cộng hòa Dan Eberhart: “Tôi chỉ nhìn thấy một tổng tư lệnh trên sân khấu. Ông Trump trông tập trung, mạnh mẽ và chỉ huy các vấn đề”.
Cuộc đua sít sao
Cuộc tranh luận Trump – Harris do Đài ABC News tổ chức tại Trung tâm Hiến pháp quốc gia ở Philadelphia, bang Pennsylvania. Người dẫn chương trình “World News Tonight” David Muir và người dẫn chương trình “Prime” của ABC News Live Linsey Davis điều hành cuộc tranh luận.
Các quy tắc tranh luận chính như sau: không có khán giả, micro của ứng viên sẽ bị tắt tiếng khi chưa đến lượt phát biểu, ứng viên sẽ không được phép mang theo những ghi chú viết sẵn nhưng sẽ có bút, sổ tay và chai nước để sẵn trên bục phát biểu của họ.
Đây là màn tranh luận duy nhất được lên lịch giữa hai ứng viên tổng thống Mỹ năm nay. Sự kiện diễn ra chỉ 8 tuần trước cuộc bầu cử vào ngày 5-11 và vào thời điểm quan trọng khi các cuộc thăm dò cho thấy một cuộc đua sít sao giữa hai ứng viên.
Cuộc thăm dò mới nhất của ABC News/Ipsos đã so sánh mức độ tin tưởng của người dân Mỹ đối với ông Trump và bà Harris trong 11 vấn đề khác nhau. Kết quả cho thấy bà Harris nhận được tin tưởng hơn ở 6 vấn đề, trong khi ông Trump được tin tưởng hơn ở 4 vấn đề. Riêng vấn đề về tội phạm và an toàn ghi nhận kết quả hòa.
Bà Harris có lợi thế lớn nhất về niềm tin với vấn đề quyền phá thai và quan hệ chủng tộc. Trong khi ông Trump có lợi thế về vấn đề kinh tế, lạm phát và nhập cư – những vấn đề người Mỹ cho là quan trọng nhất khi bỏ phiếu.
Mời độc giả theo dõi những thông tin cập nhật mới nhất về bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024 tại đây.