Ngày 3-10, trao đổi với Tuổi Trẻ Online, ông Trương Đình Hoè – tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP) cho biết, trong top 100 thị trường xuất khẩu của thuỷ sản Việt Nam, năm 2024, thị trường Israel đứng thứ 16. Trong khi năm 2023, thị trường này ở vị trí thứ 22.
Cụ thẻ, theo số liệu VASEP, năm 2022 thuỷ sản xuất khẩu sang Israel mang về hơn 80 triệu USD, và đến ngày 15-9 năm nay đạt hơn 79,4 triệu USD; trong khi cùng kỳ năm ngoái chỉ hơn 55,4 triệu USD.
“Ở đây tôi muốn nói thị trường Israel rất tiềm năng. Mặc dù Trung Đông lâu nay luôn xảy ra nhiều cuộc xung đột nhưng kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản vẫn tăng, nhất là những căng thẳng dọc biên giới Lebanon – Israel đã leo thang đầu tháng 10-2023, cách đây đúng 1 năm.
Cuộc tấn công mới đây, hiện chưa có doanh nghiệp xuất khẩu thuỷ sản báo cáo những ảnh hưởng. Tương lai chưa biết thế nào nhưng tôi nghĩ ngành hàng ở thị trường Israel sẽ có ít nhiều chao đảo, rủi ro. Vì Trung Đông có 90% là người Hồi giáo, họ rất thích ăn hải sản Việt Nam”, ông Hoè nhìn nhận.
Trung Đông là khu vực trung tâm của 3 châu lục: châu Á, châu Âu, châu Phi, nên theo ông Hoè, nếu lo là lo tắc nghẽn vận tải biển, trong đó có vịnh Aden là tuyến đường ngắn nhất giữa châu Âu và châu Á.
“Trao đổi thương mại quốc tế qua tuyến đường chiến lược này chiếm tới 12-13% tổng thương mại thế giới, thuỷ sản Việt Nam xuất khẩu cũng đi qua vịnh này, qua Biển Đỏ.
Có lo lắng nhưng cũng chưa thể nói được, vì khách hàng Israel mua hàng có khi xuất sang nước thứ 3′, ông Hoè nói thêm.
Israel được đánh giá là thị trường tiềm năng, ngoài dệt may, da giày, thì thuỷ sản là mặt hàng Israel có nhu cầu lớn.
Theo ông Nguyễn Mạnh Hoàng (doanh nghiệp xuất khẩu chính là cá ngừ sang Israel) chia sẻ: “Năm nay thị trường nội địa, cá ngừ nguyên liệu khó thu mua hơn cá năm vì vướng kích thước đánh bắt, doanh nghiệp phải mua từ các nước. Giá cao hơn vì gánh thêm chi phí vận chuyển, tài chính ở hết trong nguồn hàng.
Chưa kể, cả một năm đâu đâu cũng khó khăn, hàng bán giảm 50-60% so với các năm, chỉ trông vào quý cuối. Nếu tắc nghẽn thị trường Israel, tôi rất lo vì mọi thứ dồn hết trong kho hàng, ăn tết mất vui”, ông Hoàng nói.
Trước đó, ngày 25-7-2023, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Israel (VIFTA) được ký kết, đã tạo rất nhiều thuận lợi để Việt Nam thúc đẩy xuất khẩu những mặt hàng thế mạnh, nhất là thuỷ sản.
Israel từng là thị trường đứng thứ 4 nhập khẩu cá ngừ Việt Nam
Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, mỗi năm có trên dưới 70 diện mặt hàng của Việt Nam được xuất khẩu sang Israel.
Riêng thuỷ sản, năm 2022, các mặt hàng thủy sản xuất khẩu đạt 80,4 triệu USD và thủy sản trở thành mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Israel.
Trong đó, xuất khẩu cá ngừ sang Israel đạt 36,63 triệu USD và Israel đứng thứ 4 trong số 10 thị trường nhập khẩu cá ngừ lớn nhất của Việt Nam (sau Mỹ, Canada và Nhật Bản).
Tiếp đến, xuất khẩu mực đông lạnh đạt 23,22 triệu USD, chiếm tỉ trọng 1,7% xuất khẩu mặt hàng này của cả nước và Israel đứng thứ 8 trong số 10 thị trường nhập khẩu mực và bạch tuộc hàng đầu của Việt Nam.
Về tôm, xuất khẩu tôm đông lạnh đạt khoảng 21 triệu USD và Israel đứng thứ 20.