TS Chad P. Bown, chuyên gia Kinh tế trưởng của Bộ Ngoại giao Mỹ – Ảnh: QUANG ĐỊNH
Vị chuyên gia kinh tế Mỹ nhấn mạnh một trong những bước đầu tiên mà TP.HCM cần làm là tập trung vào phát triển giáo dục và nguồn nhân lực.
Việc xây dựng một lực lượng lao động có tay nghề cao là yếu tố quan trọng để đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp đang tìm kiếm địa điểm đầu tư trên toàn cầu.
Những yếu tố hấp dẫn nhà đầu tư
Điều đầu tiên mà tôi nghĩ TP.HCM có thể làm là tập trung vào giáo dục, tập trung phát triển lực lượng lao động và đội ngũ lao động có tay nghề cần thiết để thực hiện những công việc mà các công ty cần phải thực hiện quá trình chuyển đổi công nghiệp trong tương lai.
Các công ty trên thế giới đang tìm kiếm những nơi có khả năng cung cấp lực lượng lao động đủ kỹ năng và trình độ.
Chẳng hạn đối với ngành công nghiệp bán dẫn, TP.HCM sẽ tự nhìn nhận và đặt câu hỏi: “Tôi phải làm gì để trở nên hấp dẫn hơn?”.
Một trong những điều mà các công ty đang tìm kiếm là lực lượng lao động có tay nghề và phần chuỗi cung ứng mà TP.HCM và Việt Nam đang tập trung là giai đoạn lắp ráp, kiểm định và đóng gói.
Ngành công nghiệp bán dẫn là những công việc tốt, nhưng đòi hỏi kỹ thuật và trình độ mà chúng ta chỉ có thể đạt được thông qua giáo dục và đào tạo.
Hiện Mỹ đang hợp tác với chính quyền địa phương, các trường đại học và các tổ chức giáo dục của Việt Nam để phát triển các chương trình nhằm xây dựng một lực lượng lao động có kỹ năng cao.
Ngoài yếu tố con người, việc cải thiện hệ thống cơ sở hạ tầng và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ là những điều kiện tiên quyết để thu hút đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao.
Các doanh nghiệp luôn muốn đảm bảo rằng những sáng kiến và ý tưởng của họ sẽ được bảo vệ khi đầu tư tại Việt Nam. Việc có một hệ thống bảo vệ sở hữu trí tuệ hiệu quả sẽ giúp Việt Nam trở thành một điểm đến an toàn cho các dự án đầu tư liên quan đến nghiên cứu và phát triển.
Việc quan trọng không kém là TP.HCM cần phát triển cơ sở hạ tầng như cảng biển, đường sá, nguồn cung cấp nước, điện và đặc biệt là nguồn năng lượng sạch nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của các doanh nghiệp đang hướng đến mục tiêu phát triển bền vững và giảm phát thải carbon.
Phát triển bền vững là quan trọng
Về việc cần làm gì nếu việc triển khai các chính sách gặp khó khăn dù đã có chiến lược phát triển rõ ràng, tôi nghĩ rằng những gì chúng ta nghe được tại Diễn đàn Kinh tế TP.HCM vừa qua là những ý tưởng rất tuyệt vời.
Đối với một quốc gia như Việt Nam, sở hữu tiềm lực mạnh mẽ, hợp tác quốc tế đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình chuyển đổi công nghiệp.
Và TP.HCM đang bắt đầu từ một điểm xuất phát rất tốt và đã có một tầm nhìn lâu dài về những gì muốn đạt được trong định hướng quá trình chuyển đổi công nghiệp.
Bây giờ, thành phố chỉ cần bắt tay vào thực hiện các ưu tiên này, tiến hành các bước, nhận ra những chỗ chưa hiệu quả, học hỏi từ đó, sau đó thực hiện những thay đổi khi xác định được những thách thức gặp phải.
Tôi không có tất cả các câu trả lời. Điều quan trọng là phải tìm ra những điểm tắc nghẽn trong quá trình thực hiện. Chúng ta cần kiên trì và tìm hiểu vì sao chính sách không được thực hiện như mong đợi, sau đó tìm cách khắc phục những vấn đề đó.
Tôi cho rằng để giải quyết vấn đề, chính quyền cần lắng nghe ý kiến từ các bên liên quan như doanh nghiệp, người lao động và cấp chính quyền địa phương, từ đó xác định nguyên nhân cản trở và tìm ra giải pháp phù hợp.
Như đã nói từ đầu, chúng ta bắt đầu với việc đào tạo ra những con người thông minh, tận tâm không chỉ để phục vụ cho nền kinh tế mà còn trong lĩnh vực chính sách và công nghiệp, để nhận diện vấn đề, tập trung giải quyết trục trặc chính sách, điều đó cũng đòi hỏi một lực lượng lao động được đào tạo và có kỹ năng.
Việc phát triển bền vững là một trong những yếu tố quan trọng trong chiến lược phát triển của TP.HCM.
Với xu hướng chuyển đổi xanh và giảm phát thải carbon, TP.HCM cần đầu tư vào các nguồn năng lượng sạch như năng lượng mặt trời, gió hoặc thủy điện để hỗ trợ các ngành công nghiệp công nghệ cao.
Vì vậy, hãy đầu tư ngay bây giờ vào năng lượng sạch sẽ là yếu tố bổ trợ để làm cho những ngành công nghiệp công nghệ thành công.
Tuy vậy, việc chọn loại năng lượng sạch nào cũng đòi hỏi phải có sự phân tích, hiểu rõ những tài nguyên có sẵn, lựa chọn những giải pháp tốt nhất cho môi trường của thành phố.
Tôi không thể đến và nói rằng bạn nên dùng năng lượng mặt trời, gió hay thủy điện. Điều này đòi hỏi phải hiểu rõ các điều kiện tại chỗ, những gì có sẵn, ai là nhà đầu tư, và điều đó là một phần quan trọng trong câu chuyện này.
Sự kết hợp giữa việc đầu tư vào lực lượng lao động có kỹ năng và năng lượng sạch sẽ là chìa khóa để TP.HCM phát triển trong tương lai.
Trước đây, chúng ta chỉ nghĩ đến việc lấy năng lượng từ bất kỳ nguồn nào mà chúng ta cần. Bây giờ chúng ta cần đảm bảo rằng đó là nguồn năng lượng bền vững. Hai yếu tố này cần phải được suy nghĩ cùng lúc.
Mong muốn hỗ trợ Việt Nam
“Đây là lần đầu tiên tôi đến Việt Nam. Không khí của thành phố rất tuyệt vời, sự nhộn nhịp, đông đúc đã thể hiện phần nào sức sống của thành phố.
Tôi hy vọng thành phố sẽ biết cách tận dụng nguồn năng lượng tích cực và ý tưởng đang được hình thành tại đây và biến chúng thành hiện thực trong cuộc sống”, TS Chad P. Bown chia sẻ.
Ông cho biết Mỹ muốn hỗ trợ Việt Nam cải thiện môi trường đầu tư, giải quyết các vấn đề về sở hữu trí tuệ, đồng thời hỗ trợ lĩnh vực logistics và cơ sở hạ tầng nhằm mở ra cơ hội đa dạng hóa sản phẩm xuất khẩu của hai bên.
“Còn rất nhiều việc phải làm và chúng tôi rất mong đợi chặng đường hợp tác sắp tới của hai bên” – ông Bown nói.
