Xét nghiệm mới cần chưa tới 0,05ml máu để chẩn đoán các bệnh ung thư – Ảnh minh họa: REUTERS
Những thử nghiệm ban đầu của các nhà khoa học Trung Quốc cho thấy chỉ với một vết máu khô, công cụ này có thể phân biệt được bệnh nhân mắc ung thư tuyến tụy, dạ dày hoặc đại trực tràng với người khỏe mạnh trong vòng vài phút.
Công cụ mới sử dụng công nghệ máy học, một nhánh của AI, để phân tích các sản phẩm phụ của quá trình trao đổi chất, còn gọi là chất chuyển hóa, trong mẫu máu. Những chất chuyển hóa này (được tìm thấy trong huyết thanh) hoạt động như “dấu ấn sinh học” có khả năng phát hiện sự hiện diện của ung thư trong cơ thể, theo trang LiveScience ngày 23-4.
Sàng lọc các dấu ấn sinh học trong máu đã được đề xuất như một cách tiềm năng để chẩn đoán ung thư giai đoạn đầu khi tỉ lệ sống sót cao hơn và bệnh nhân không có triệu chứng rõ ràng.
Dù là những bệnh ung thư nguy hiểm nhất thế giới, ung thư tuyến tụy, dạ dày và đại trực tràng hiện không có xét nghiệm máu độc lập đủ chính xác để chẩn đoán riêng. Thay vào đó, các bác sĩ thường dựa vào hình ảnh hoặc phẫu thuật để phát hiện các mô ung thư.
Nhóm các nhà khoa học Trung Quốc cho biết về lý thuyết, xét nghiệm mới của họ sẽ cần chưa tới 0,05ml máu để chẩn đoán các bệnh ung thư nói trên. Công cụ này cũng được chứng minh có thể phân biệt chính xác người mắc ung thư và người khỏe mạnh.
Đồng thời, nghiên cứu cũng cho thấy xét nghiệm bằng máu khô hoạt động tốt như xét nghiệm bằng máu lỏng. Trong một thử nghiệm của nhóm, xét nghiệm máu khô cho phép họ phát hiện 81,2% trường hợp ung thư tuyến tụy, so với 76,8% khi dùng mẫu máu lỏng.
Bác sĩ Chaoyuan Kuang, làm việc tại Trường cao đẳng Y khoa Albert Einstein (Mỹ) và không tham gia nghiên cứu trên, cho rằng so với máu lỏng, huyết thanh khô có thể được “thu thập, lưu trữ và vận chuyển với chi phí thấp hơn và với thiết bị đơn giản hơn nhiều”.
Tuy nhiên, ông nói cần thêm nhiều năm nghiên cứu nữa để có thể cung cấp rộng rãi xét nghiệm này tới người dân.
Các nhà khoa học ước tính đến năm 2030, khoảng 75% số ca tử vong do ung thư sẽ xảy ra ở những nước có thu nhập thấp và trung bình do người dân gặp nhiều rào cản trong việc chăm sóc y tế.
Nhóm tác giả nghiên cứu nói công cụ xét nghiệm mới sử dụng máu khô có thể giúp cải thiện khả năng tiếp cận xét nghiệm ở những nơi nguồn lực còn hạn chế như vùng sâu vùng xa.
Nghiên cứu đăng trên tạp chí Nature Sustainability.
