‘Gỡ rối’ loạt băn khoăn về tuyển sinh, ngành nghề

Ngày 11-1, bốn buổi tư vấn đầu tiên của Chương trình tư vấn tuyển sinh – hướng nghiệp 2025 do báo Tuổi Trẻ, Vụ Giáo dục đại học (Bộ GD-ĐT) phối hợp với các đơn vị tổ chức đã đồng loạt diễn ra tại TP Buôn Ma Thuột, huyện Ea H’Leo (Đắk Lắk), TP Huế và tỉnh Nghệ An.

Nhiều băn khoăn, thắc mắc của thí sinh, phụ huynh về tuyển sinh đại học năm nay đã được đại diện Vụ Giáo dục đại học giải đáp cặn kẽ.

3 điểm thay đổi chính trong tuyển sinh

Về xét tuyển đại học năm 2025, ThS Hoàng Thúy Nga – chuyên viên cao cấp Vụ Giáo dục đại học (Bộ GD-ĐT) – cho hay do sự thay đổi trong kỳ thi tốt nghiệp THPT theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, việc tuyển sinh đại học cũng phải điều chỉnh cho phù hợp. Các trường đại học hoàn toàn chủ động và tự chủ trong công tác tuyển sinh của mình.

Đây là một trong những vấn đề Bộ GD-ĐT đã lưu ý rất rõ, các trường hoàn toàn chịu trách nhiệm thực hiện phương thức tuyển sinh của mình nên hiện vẫn có rất nhiều phương thức và hình thức xét tuyển khác nhau.

Điểm mới trong tuyển sinh năm nay là để đảm bảo tính công bằng, minh bạch hơn, Bộ GD-ĐT yêu cầu:

Thứ nhất, các trường phải công bố điểm quy đổi của tất cả các tổ hợp môn xét tuyển. Các năm trước, các trường sẽ dành chỉ tiêu riêng cho từng công thức xét tuyển, từng tổ hợp môn. Nhưng năm nay bộ đã yêu cầu quy đổi điểm chung cho tất cả các phương thức đó.

Các trường có thể sử dụng nhiều phương thức, nhưng phải quy đổi điểm về một điểm chung. Do đó các em sẽ được xét tuyển theo điểm quy đổi đó, và điểm quy đổi này các trường sẽ phải dự kiến công bố trong đề án tuyển sinh của nhà trường.

Thứ hai, trong tổ hợp xét tuyển, bộ cũng đã công bố ngoài các môn toán và văn là môn bắt buộc trong tổ hợp xét tuyển, các môn chung phải chiếm tối thiểu 50%. Các môn chung, có nghĩa là trong các tổ hợp xét tuyển đó, phải có ít nhất hai môn là môn chung hoặc một môn có hệ số để đảm bảo 50% tổ hợp xét tuyển.

Một điểm quan trọng nữa liên quan đến việc xét tuyển sớm. Thay đổi này là do các năm trước, các trường tổ chức xét tuyển sớm rất nhiều và có thời gian khác nhau. Các em sẽ phải theo đề án tuyển sinh của các trường theo quy định của nhà trường.

“Hiện nay quy chế tuyển sinh đại học còn đang dự thảo chưa được ban hành chính thức. Tuy nhiên năm nay Bộ GD-ĐT đưa ra quy định hạn chế tỉ lệ xét tuyển sớm và việc xét tuyển này chỉ dành cho những đối tượng học sinh xuất sắc, có thành tích vượt trội. Có nghĩa là xét tuyển thẳng theo quy chế của bộ và của các trường”, cô Nga cho biết thêm.

Đăng ký xét tuyển khoảng giữa tháng 7

Thời gian đăng ký xét tuyển đại học năm 2025 sẽ giữ ổn định như năm ngoái. Dự kiến ngày 25 và 26-6 thí sinh sẽ thi tốt nghiệp THPT. Sau khi có kết quả thi tốt nghiệp THPT, khoảng giữa tháng 7, thí sinh mới bắt đầu đăng ký xét tuyển đại học, cao đẳng.

Riêng với thí sinh đăng ký xét tuyển thẳng sẽ thực hiện trong thời gian sớm hơn theo quy định của các trường đại học. Thí sinh có kết quả các kỳ thi khác (đánh giá năng lực, năng khiếu…) phải nộp theo thời gian quy định của Bộ GD-ĐT.

Trong thời gian đăng ký xét tuyển theo quy định thí sinh được đăng ký không giới hạn số lượng nguyện vọng. Thí sinh phải sắp xếp nguyện vọng theo thứ tự ưu tiên từ cao xuống thấp, trong đó nguyện vọng 1 là ưu tiên cao nhất. Các nguyện vọng sau sẽ không được xét tiếp nếu thí sinh đã trúng tuyển ở các nguyện vọng trên.

Sau khi thí sinh hoàn tất đăng ký xét tuyển, hệ thống phần mềm xét tuyển của bộ sẽ lọc ảo. Thí sinh chỉ được trúng tuyển nguyện vọng duy nhất. Sau khi trúng tuyển, bắt buộc thí sinh phải xác nhận nhập học trên hệ thống.

Nếu không xác nhận nhập học xem như thí sinh từ chối trúng tuyển và có thể đăng ký các đợt xét tuyển bổ sung theo quy định của các trường, nếu trường còn chỉ tiêu, khoảng cuối tháng 8-2025.

Tại buổi tư vấn ở Huế, PGS.TS Nguyễn Anh Dũng – phó vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học – đã thông tin cho học sinh những điểm mới trong kỳ tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2025.

Theo ông Dũng, kỳ thi tốt nghiệp năm nay là một kỳ thi đặc biệt khi lần đầu tiên diễn ra với khối lượng kiến thức của Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018. Quy chế thi tốt nghiệp THPT và quy chế tuyển sinh ở các cơ sở đào tạo đại học cũng sẽ có những điểm mới để phù hợp với nội dung chương trình.

Ông Dũng cho biết phương thức tuyển sinh năm nay không có gì thay đổi so với năm 2024. Với phương thức sử dụng kết quả điểm thi tốt nghiệp THPT, đến thời điểm này dự thảo tuyển sinh đại học dù chưa được ban hành như định hướng sẽ gồm tối thiểu ba môn, trong đó yêu cầu bắt buộc phải có môn văn và môn toán.

Tỉ trọng về điểm của môn văn và môn toán trong tổ hợp đó tối thiểu bằng 1/3 tổng số điểm. “Dự kiến dự thảo này khi ban hành có thể điều chỉnh nhưng chỉ điều chỉnh về tỉ trọng điểm của tổng các môn chứ không điều chỉnh về số môn. Tôi khẳng định mỗi tổ hợp bắt buộc có môn toán và môn văn”, ông Dũng nói.

Học nghề gì dễ tìm việc làm?

Một trong những câu hỏi được bạn trẻ xứ Huế quan tâm nhất đó là hiện nay Huế đã trở thành thành phố trực thuộc trung ương, vậy ngành học nào sẽ dễ kiếm được việc làm tại cố đô trong tương lai.

Trả lời câu hỏi này, TS Lê Văn Tường Lân – trưởng Ban đào tạo và công tác sinh viên Đại học Huế – cho biết đơn vị là đại học vùng đào tạo đa ngành, đa nghề và có chi phí đào tạo rẻ nhất cả nước.

Hiện nay Đại học Huế cùng TP Huế đang cùng phối hợp đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho các ngành bán dẫn, vi mạch, ngành khoa học sức khỏe, du lịch… Đây cũng là những ngành nghề “hot” với nhu cầu việc làm cao, khi thành phố này đang chuyển mình trở thành trung tâm công nghệ thông tin của cả nước, trung tâm du lịch, văn hóa hàng đầu khu vực và quốc tế.

GS.TS Nguyễn Vũ Quốc Huy – hiệu trưởng Trường đại học Y Dược (Đại học Huế) – cho biết trường đang liên kết với Trường đại học Y Harvard (Mỹ) để đào tạo sinh viên theo chương trình mới, đáp ứng chuẩn quốc tế.

“Trường cũng là đơn vị đào tạo ngành khoa học sức khỏe chất lượng, uy tín nhưng có chi phí học phí khá thấp so với mặt bằng chung của cả nước do đứng chân ở khu vực đặc thù miền Trung – Tây Nguyên”, thầy Huy nói.

Hôm nay chương trình tiếp tục diễn ra tại tỉnh Gia Lai (Trường THPT chuyên Hùng Vương, TP Pleiku), TP Đà Nẵng (Trường THPT Phan Chu Trinh) và tỉnh Thanh Hóa (Trường đại học Hồng Đức, TP Thanh Hóa).

* TS Đỗ Tường Hiệp (phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk):

Thổi vào tâm hồn trẻ niềm đam mê

Năm học 2024-2025 là một năm học đặc biệt, học sinh phổ thông bắt đầu từ năm học này sẽ tham gia kỳ thi tốt nghiệp THPT theo chương trình mới. Bởi vậy các em cần có những thông tin cụ thể về kỳ thi, xu hướng nghề nghiệp, về những thông tin cụ thể của các trường đại học để có sự chuẩn bị chu đáo và sự lựa chọn đúng đắn nghề nghiệp của mình trong tương lai.

Với thế hệ trẻ đang sống trong thời đại công nghệ 4.0, cơ hội kèm theo thách thức. Việc chọn ngành, nghề phù hợp là yếu tố quan trọng góp phần thành công trong tương lai của mỗi cá nhân.

Trong thực tế đã có nhiều học sinh chọn đúng nghề, phát huy được những tố chất cá nhân và thành công trong cuộc sống. Tuy nhiên một bộ phận học sinh chọn không đúng ngành nghề, kết quả mang lại là thất bại nhiều hơn thành công.

Chương trình tư vấn tuyển sinh – hướng nghiệp năm 2025 của báo Tuổi Trẻ tại tỉnh Đắk Lắk cung cấp thông tin mới, thiết thực nhất về kỳ thi tốt nghiệp, về công tác tuyển sinh, định hướng nghề nghiệp, giúp các em có được sự lựa chọn đúng đắn và phù hợp. Do đó đây là chương trình mang lại sự tự tin, thổi vào tâm hồn trẻ niềm đam mê, ý chí vươn lên lập nghiệp và có ý nghĩa nhân văn rất lớn.

* Ông Đoàn Minh Thắng (phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TP Huế):

Quyết định đúng đắn khi chọn ngành nghề

Chương trình tư vấn tuyển sinh – hướng nghiệp 2025 của báo Tuổi Trẻ hết sức ý nghĩa, quan trọng, giúp các bạn học sinh cùng phụ huynh có những quyết định đúng đắn khi lựa chọn ngành nghề phù hợp cho bản thân.

Đây không chỉ là cơ hội để các em học sinh được tư vấn trực tiếp mà còn là dịp để học sinh nắm bắt những điểm mới trong kỳ thi tốt nghiệp THPT sắp tới.

* Ông Nguyễn Văn Khoa (phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An):

Sự kiện học sinh chờ đợi mỗi năm

Chương trình tư vấn tuyển sinh – hướng nghiệp năm nay là năm thứ 10 diễn ra ở tỉnh Nghệ An. Nhiều năm qua ngành giáo dục và các nhà trường đều xem đây là sự kiện để chờ đợi mỗi dịp đầu năm vì rất thiết thực, hiệu quả cho học sinh cuối cấp THPT.

Chúng tôi thấy quy mô tổ chức, chất lượng của các chương trình tư vấn tuyển sinh – hướng nghiệp ngày càng được nâng cao, mở rộng. Học sinh, phụ huynh hiện nay có rất nhiều kênh tham khảo trước kỳ thi.

Nhưng với chương trình do báo Tuổi Trẻ tổ chức, các em còn được các thầy cô trực tiếp giải đáp các băn khoăn về kỳ thi tốt nghiệp THPT, phương thức xét tuyển vào đại học, cơ hội nghề nghiệp.

Ngoài ra các em còn được trực tiếp trải nghiệm nghề nghiệp, nắm bắt những xu hướng cơ hội việc làm trong tương lai khi trải nghiệm các gian hàng của các trường đại học, cao đẳng. Chúng tôi mong chương trình sẽ tiếp tục lan tỏa, nối dài hơn đến với các trường ở vùng có điều kiện khó khăn hơn.