Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội vừa đưa ra xét xử phúc thẩm vụ án vận chuyển, sử dụng trái phép vật liệu nổ và vi phạm quy định về khai thác tài nguyên liên quan cựu phó bí thư Tỉnh Đoàn Yên Bái Đinh Tiến Hùng.
Vụ án được mở theo kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Yên Bái.
Đầu tháng 11-2023, Tòa án nhân dân tỉnh Yên Bái đã xét xử sơ thẩm vụ án trên và quyết định tuyên ông Đinh Tiến Hùng, cựu phó bí thư Tỉnh Đoàn Yên Bái, không phạm tội.
Liên quan vụ án, 9 người còn lại lần lượt bị tuyên các mức án nặng nhất 19 năm tù, nhẹ nhất 2 năm tù nhưng cho hưởng án treo.
Sau phiên tòa sơ thẩm, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Yên Bái đã ban hành kháng nghị phúc thẩm đề nghị Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội xét xử lại vụ án theo hướng cựu phó bí thư Tỉnh Đoàn Yên Bái Đinh Tiến Hùng đã phạm tội “vi phạm quy định về khai thác tài nguyên”.
Cơ quan này cũng kháng nghị theo hướng tăng hình phạt đối với một người khác và hai người đã thực hiện hành vi tội phạm “vận chuyển trái phép vật liệu nổ”.
Ông Hùng không kháng cáo, đề nghị giữ nguyên bản án sơ thẩm tuyên bị cáo vô tội.
Viện kiểm sát: Tòa sơ thẩm bỏ lọt hành vi phạm tội của cựu phó bí thư Tỉnh Đoàn Yên Bái
Tại phiên tòa phúc thẩm, đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao đã phân tích các tài liệu, chứng cứ để đưa ra quan điểm việc quy kết các bị cáo về tội danh và điều luật là có căn cứ.
Theo viện kiểm sát, quá trình xét xử sơ thẩm đã bỏ lọt hành vi phạm tội “sử dụng trái phép vật liệu nổ” đối với cựu phó bí thư Tỉnh Đoàn Yên Bái Đinh Tiến Hùng và hành vi phạm tội “vận chuyển trái phép vật liệu nổ” đối với bị cáo Lưu Bằng Đoàn.
Đại diện cơ quan giữ quyền công tố đưa ra quan điểm căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, lời khai của các bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm, phúc thẩm, có đủ cơ sở để xác định Đinh Tiến Hùng có liên quan và có hành vi cùng với các bị cáo khác phạm tội “vi phạm quy định về khai thác tài nguyên”.
“Tuy nhiên, tòa án cấp sơ thẩm đã tuyên bị cáo Hùng không phạm tội này là không có căn cứ”, viện kiểm sát nêu quan điểm.
Mặt khác trong quá trình điều tra, cơ quan tố tụng cấp sơ thẩm còn bỏ lọt hành vi sử dụng trái phép vật liệu nổ của bị cáo Đinh Tiến Hùng…
Từ những nhận định trên, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội đề nghị hội đồng xét xử hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để điều tra lại.
Theo kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Yên Bái, cơ quan này cho rằng bản án sơ thẩm không khách quan, toàn diện khi đánh giá cáo trạng chỉ dựa vào lời khai duy nhất của bị cáo Nguyễn Văn Hậu (giám đốc Công ty Tuyên Huy) để xác định Đinh Tiến Hùng có lời nói khởi xướng việc khai thác quặng trái phép tại mỏ núi Ngàng.
Bên cạnh đó với các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ và lời khai của Hậu, Nguyễn Trọng Tuấn (phó giám đốc Công ty Tuyên Huy) tại tòa, hoàn toàn có đủ căn cứ để kết luận ngày 18-10-2020, Tuấn, Hậu và Đinh Tiến Hùng đã bàn bạc, thống nhất khai thác khoáng sản trái phép, kháng nghị nêu.
Ngoài ra, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Yên Bái cho rằng bản án sơ thẩm đã sai lầm khi nhận định Đinh Tiến Hùng không phải là người thúc đẩy hoạt động khai thác quặng trái phép ở mỏ núi Ngàng, việc khai thác chưa được triển khai trong thực tế, Hùng chưa được hưởng lợi gì nên không phạm tội.
Hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để điều tra lại
Sau hai ngày xét xử, tòa cấp phúc thẩm cho rằng căn cứ quá trình xét hỏi, tranh tụng tại phiên tòa, căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, thấy rằng lời khai của các bị cáo còn nhiều mâu thuẫn và có nhiều chứng cứ vẫn chưa được sáng tỏ trong vụ án này.
Theo hội đồng xét xử, “còn nhiều tình tiết quan trọng trong vụ án chưa được điều tra làm rõ”.
Do vậy tòa phúc thẩm xét thấy cần thiết phải hủy bản án sơ thẩm đối với bị cáo Đinh Tiến Hùng, giao lại hồ sơ cho Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Yên Bái để điều tra lại.
Tòa phúc thẩm cho rằng cần làm rõ các nội dung có hay không sự tham gia của ông Hùng trong việc khai thác khoáng sản trái phép tại mỏ núi Ngàng.
Ông Hùng có phải là người khởi xướng, giúp sức cho các bị cáo trong việc khai thác trái phép khoáng sản.
Vụ án về sai phạm khi khai thác tài nguyên
Trước đó, tháng 11-2023, Tòa án nhân dân tỉnh Yên Bái đã bác bỏ cáo buộc của cơ quan truy tố và tuyên ông Đinh Tiến Hùng vô tội trong vụ án vi phạm quy định về khai thác tài nguyên và vụ án sử dụng trái phép vật liệu nổ.
Theo cáo trạng được ban hành thời điểm đó, lợi dụng hợp đồng nổ mìn sửa chữa, nâng cấp đường lên mỏ chì – kèm núi Ngàng (xã Cảm Nhân, huyện Yên Bình), Công ty Tuyên Huy do ông Nguyễn Văn Hậu làm giám đốc hợp tác cùng Lăng Đức Hân (giám đốc Công ty TNHH thương mại Ngọc Tâm) tổ chức sử dụng trái phép hơn 2,7 tấn thuốc nổ, hơn 3.300 kíp nổ để khai thác trái phép hơn 1.000 tấn quặng chì – kẽm.
Cáo trạng quy kết cựu phó bí thư Tỉnh Đoàn Yên Bái là người khởi xướng, đặt vấn đề và đưa ra mức hưởng lợi nhuận.
Viện kiểm sát xác định tại cuộc gặp ngày 18-10-2020 ở quán cà phê, ông Hùng đặt vấn đề với bị cáo Nguyễn Văn Hậu và Nguyễn Trọng Tuấn (giám đốc và phó giám đốc Công ty Tuyên Huy).
“Các ông có mỏ, tôi có quan hệ, bây giờ đang tiện việc làm đường thì cứ tiến hành khai thác quặng luôn. Tôi sẽ lo quan hệ, cơ chế”, cáo trạng cho rằng đây là lời đề nghị của ông Hùng. Theo thỏa thuận, sau khi khai thác, bán quặng, trừ đi chi phí quan hệ… ông Hùng sẽ lấy 1/3.
Tuy nhiên tòa sơ thẩm cho hay Viện kiểm sát nhân dân không thu thập được dữ liệu âm thanh, hình ảnh của buổi nói chuyện, không có người làm chứng, không có chứng cứ nào khác để xác định nội dung cuộc nói chuyện của Đinh Tiến Hùng với Hậu và Tuấn.
“Cáo trạng chỉ dựa duy nhất vào lời khai của bị cáo Hậu để xác định Hùng có lời nói khởi xướng, đặt vấn đề chia lợi nhuận và việc khai thác quặng trái phép tại mỏ núi Ngàng là không đúng chứng cứ chứng minh”, bản án nêu.
Bên cạnh đó, trong suốt quá trình điều tra và tại phiên tòa, ông Đinh Tiến Hùng không thừa nhận bất cứ nội dung nào về việc bàn bạc, trao đổi việc khai thác ở mỏ núi Ngàng với bất kỳ ai.
Ông Hùng cũng khẳng định không sắp xếp, bố trí ai lên mỏ núi Ngàng, không thừa nhận có trao đổi điện thoại, tin nhắn có nội dung liên quan đến khai thác mỏ. Đồng thời không được bàn bạc, nhận và hưởng lợi gì từ việc khai thác quặng.
Ngoài ra, không có chứng cứ chứng minh ông Hùng có hành vi lợi dụng ảnh hưởng, quan hệ cá nhân để tác động, bao che việc khai thác trái phép mỏ núi Ngàng, hưởng lợi.
Theo hội đồng xét xử, tòa đã hai lần trả hồ sơ để điều tra bổ sung chứng cứ chứng minh cho việc truy tố Đinh Tiến Hùng, nhưng viện kiểm sát đã không bổ sung được chứng cứ gì mới.
Từ đó, tòa sơ thẩm tuyên ông Hùng không có tội. Việc khôi phục quyền và lợi ích hợp pháp của ông Hùng được giải quyết theo quy định pháp luật.