Trong bối cảnh các chương trình trí tuệ nhân tạo đang thay đổi cách làm việc và gây thất nghiệp cho hàng triệu người, nhóm nhân viên cấp cao bao gồm cả các giám đốc điều hành (CEO) cũng đối diện với nguy cơ bị cắt giảm.
Công bằng và minh bạch hơn?
Máy móc, mà cụ thể là trí tuệ nhân tạo, được cho là có thể thực hiện các công việc này tự động, nhanh chóng và khách quan hơn thông qua công nghệ thu thập văn bản, hình ảnh và âm thanh tức thì.
Việc thay thế vị trí CEO bằng trí tuệ nhân tạo giúp các doanh nghiệp tiết kiệm chi phí đáng kể. Các chuyên gia cho rằng những tập đoàn lớn sẽ sớm đưa trí tuệ nhân tạo vào bộ phận lãnh đạo và giao việc đưa ra chiến lược phát triển ngắn hạn cho máy móc.
Hiện nay, một số công ty bắt đầu thử nghiệm ý tưởng CEO trí tuệ nhân tạo và đã đạt được một số thành công khi xây dựng chiến dịch truyền thông quảng cáo.
Theo ông Saul J. Berman – cựu chuyên viên tư vấn cấp cao của IBM, “trí tuệ nhân tạo có thể được thay thế để quản lý vận hành hệ thống doanh nghiệp, tuy nhiên cần giữ lại một số người có ý tưởng sáng tạo vượt xa máy móc”.
“edX” – nền tảng học trực tuyến được sáng lập bởi những cử nhân tại Harvard và MIT – đã tiến hành cuộc khảo sát có trả tiền cho hàng trăm CEO và các giám đốc khác vào năm 2023 về vấn đề này.
47% người được hỏi tin rằng phần lớn hoặc tất cả vai trò của CEO nên được tự động hóa hoàn toàn và thay thế bằng trí tuệ nhân tạo. Thậm chí, một số người nhận định vị trí CEO sẽ không còn cần thiết vào cuối thời đại kỹ thuật số.
Nhà sáng lập “edX” Anant Agarwal cho rằng phản ứng đầu tiên của những CEO trong khảo sát sẽ là “thay thế tất cả nhân viên ngoại trừ tôi”.
Nhưng sau đó, họ nghĩ kỹ hơn và nhận ra rằng hơn 80% công việc của CEO có thể được thay thế bằng trí tuệ nhân tạo.
Các công việc như viết, tổng hợp thông tin, thúc đẩy nhân viên làm việc… trí tuệ nhân tạo đều có thể làm tốt.
Thậm chí, trí tuệ nhân tạo còn được cho là minh bạch hơn trong quá trình khen thưởng nhân viên, giúp dân chủ hóa quá trình quản lý cấp cao.
“Trí tuệ nhân tạo cũng có thể trở thành giám đốc điều hành”, ông Agarwal khẳng định.
Ngày càng nhiều CEO trí tuệ nhân tạo
Trong một cuộc khảo sát vào năm 2017 với 1.000 nhân viên kế toán trực tuyến tại Anh, 42% cho biết họ “cảm thấy thoải mái” khi nhận lệnh từ máy tính.
Trước khi sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo diễn ra, Jack Ma, lúc đó là giám đốc điều hành của công ty thương mại điện tử Trung Quốc Alibaba, dự đoán rằng trong 30 năm tới “robot có khả năng có mặt trên bìa của tạp chí Time với tư cách là CEO hàng đầu”.
Công ty trò chơi trực tuyến Trung Quốc NetDragon Websoft, nơi có 5.000 nhân viên, cũng đã bổ nhiệm một CEO trí tuệ nhân tạo vào năm 2022 được đặt tên Tang Yu.
Tang Yu được nhân cách hóa như người phụ nữ, không xuất hiện trên danh sách đội ngũ quản lý NetDragon, nhưng công ty cho biết trí tuệ nhân tạo này đã giành được danh hiệu “Nhân viên ảo hàng đầu của Trung Quốc” gần đây.
Đội ngũ nhân viên trí tuệ nhân tạo của NetDragon chịu trách nhiệm đánh giá hiệu suất, hướng dẫn nhân viên và thực hiện các nhiệm vụ khác theo yêu cầu từ công ty.
Hay như công ty rượu cao cấp Ba Lan Dictador thông báo vào tháng 11-2023 rằng họ có một CEO trí tuệ nhân tạo tên Mika. Nữ giám đốc trí tuệ nhân tạo này tuyên bố trên LinkedIn rằng cô “không có định kiến cá nhân, do đó đảm bảo các lựa chọn khách quan và chiến lược ưu tiên lợi ích tốt nhất của tổ chức”.
Một số ý kiến cho rằng sự chuyển đổi này là tiến trình tự nhiên và chúng ta đang ở giai đoạn đầu của nó.
Đại dịch COVID-19 giúp người ta chuẩn bị phần nào cho điều này. Nhiều nhân viên văn phòng đã làm việc ở nhà từ năm 2020 và tiếp tục đến thời điểm hiện tại.
“Nhiều người thích có các giao tiếp xã hội với sếp là con người – bà Phoebe V. Moore, giáo sư tại Đại học Essex (Anh) nói – nhưng sau đại dịch, họ cảm thấy điều đó cũng không quá cần thiết”.