Ngày 15-10, báo Phụ Nữ TP.HCM tổ chức hội thảo khoa học “Khuyến sinh bằng chính sách thiết thực, nhân văn”.
Ông Phạm Chánh Trung – chi cục trưởng Chi cục Dân số – Kế hoạch hóa gia đình TP.HCM – cho biết trong 15 năm qua, từ năm 2006 – 2021, Việt Nam duy trì mức sinh ổn định là 2,1 con.
Thế nhưng đến năm 2022-2023, lần đầu tiên Việt Nam đối diện với mức sinh thay thế chỉ còn 2,0 và năm 2023 chỉ còn 1,96 con. Đây là mức sinh giảm thấp nhất từ trước đến nay, và sẽ tiếp tục giảm.
Hiện nay TP.HCM nằm trong tổng số các tỉnh, thành có mức sinh thấp, tổng tỉ suất sinh chỉ còn 1,32. Vùng mức sinh thấp nằm ở Đông Nam Bộ (trừ Bình Phước vẫn có mức sinh cao) và Tây Nam Bộ (trừ Trà Vinh).
Năm 2023, thành phố ghi nhận mới nhất về độ tuổi kết hôn trung bình lần đầu là 30,4 và vẫn tiếp tục duy trì xu hướng gia tăng.
Tuy nhiên, không xảy ra tình trạng mất cân bằng giới tính. Người dân vẫn mong muốn có con, ít nhất là một con…
Ông Trung cũng cho hay bắt đầu từ năm 2021, sau đại dịch COVID-19, lần đầu tiên TP.HCM chứng kiến số lượng suy giảm về người nhập cư.
Năm 2023, tỉ lệ tăng số lượng người nhập cư chỉ còn 0,67%, lần đầu tiên tỉ lệ phát triển dân cơ học thấp hơn tỉ lệ phát triển dân số tự nhiên. Những năm trước đó, như năm 2022 hai tỉ lệ này đã ngang bằng nhau là 0,7%.
Năm 2020, tỉ lệ phát triển dân số cơ học của thành phố là 1,7%, trung bình đón nhận gần 170.000 – 180.000 dân nhập cư, bổ sung nguồn nhân lực cho TP. Nhưng đến năm 2023, với tỉ lệ 0,67%, số lượng người nhập cư chỉ khoảng 65.000 người.
“Lần đầu tiên TP.HCM không còn là điểm đến lý tưởng của người nhập cư từ các tỉnh thành”, ông Trung cho hay.
22 tỉnh, thành phố có mức sinh thấp
Ông Nguyễn Thiện Nhân – đại biểu Quốc hội khóa XV, nguyên bí thư Thành ủy TP.HCM – thông tin năm 2023, tổng tỉ suất sinh của Việt Nam đã giảm còn 1,96 con/phụ nữ, mức thấp nhất từ năm 1975 đến nay.
Cả nước có 22 tỉnh và TP.HCM có mức sinh đều thấp dưới tổng tỉ suất sinh thay thế, chiếm 40% dân số của cả nước.
Trong đó, Đông Nam Bộ có tổng tỉ suất sinh thấp bằng 1,47, Tây Nam Bộ là 1,61.
Nếu không có sự thay đổi đột phá về chính sách kinh tế, xã hội và chính sách dân số thì tổng tỉ suất sinh của Việt Nam sẽ tiếp tục giảm sâu hơn dưới mức 2,1 con/phụ nữ.