Các chuyên gia cho hay hiện nay phụ nữ hết chu kỳ kinh nguyệt trước 40 tuổi được cho là mãn kinh sớm, có khoảng 5% phụ nữ trên thế giới gặp tình trạng này.
Bỗng dưng không còn ham muốn
Gần nửa năm nay, chị Hạnh (37 tuổi, Hà Nội) cảm thấy cơ thể mình có nhiều thay đổi, dễ cáu gắt, không còn cảm xúc trong chuyện chăn gối. Ban đầu, chị nghĩ rằng do áp lực công việc nên tâm trạng không tốt làm ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày. Thế nhưng, sau khi giải quyết xong công việc, chị vẫn thấy cảm xúc không tốt lên. Thậm chí, tình trạng ngày càng tệ hơn.
“Trước đây, hai vợ chồng vẫn quan hệ tình dục 1 lần/tuần. Nhưng vài tháng nay tôi không còn cảm xúc với chuyện chăn gối, mỗi lần chồng đụng đến cảm giác rất khó chịu. Cũng chính bởi vậy mà hai vợ chồng mâu thuẫn nhưng bản thân tôi cũng không biết phải làm sao”, chị Hạnh tâm sự.
Cũng rơi vào cảnh tương tự, chị Nguyệt Minh (38 tuổi, Hà Nội) chia sẻ gần đây chu kỳ kinh nguyệt của chị bị rối loạn, ham muốn tình dục cũng giảm đi.
“Lo lắng về sức khỏe có vấn đề, tôi đến bệnh viện thăm khám thì được bác sĩ chẩn đoán suy giảm ham muốn giai đoạn tiền mãn kinh. Tôi không nghĩ rằng mình lại bước vào giai đoạn này sớm vậy trong khi các bạn cùng trang lứa vẫn sinh hoạt bình thường” – chị Minh bày tỏ.
Dấu hiệu tiền mãn kinh sớm?
Khi cơ thể, cảm xúc thay đổi bất ngờ khiến nhiều chị em lo lắng. Theo các chuyên gia, tình trạng tiền mãn kinh sớm được xác định khi phụ nữ hết chu kỳ kinh nguyệt trước 40 tuổi. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này cũng rất đa dạng.
Bác sĩ Phan Chí Thành – chánh văn phòng Trung tâm đào tạo và chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Phụ sản trung ương – cho hay ở độ tuổi trước 40, nếu chị em gặp phải các vấn đề như: không thể xác định chu kỳ kinh, khoảng cách giữa các chu kỳ kéo dài (hơn 60 ngày), số lượng máu kinh trong mỗi chu kỳ quá nhiều hoặc quá ít, thậm chí mất kinh trong thời gian dài… rất có thể đây là dấu hiệu tiền mãn kinh sớm.
Ngoài ra, chị em còn có thể gặp các triệu chứng như khô rát âm đạo, đổ mồ hôi, bốc hỏa vào ban đêm, thường xuyên lo lắng, căng thẳng, stress hoặc đau nhức xương do lượng canxi thấp.
Thông thường, dấu hiệu này thường bị chị em làm ngơ bỏ qua vì nghĩ rằng rối loạn kinh nguyệt có thể là hệ quả của những thói quen không tốt như thức khuya, ăn uống không điều độ, sử dụng chất kích thích, làm việc căng thẳng… Tuy nhiên, tình trạng này có thể là triệu chứng báo hiệu chị em bước vào thời kỳ mãn kinh.
Bác sĩ Phan Diễm Đoan Ngọc – Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM) – cho biết tuổi mãn kinh thông thường trong khoảng 45 – 55 tuổi. Một số phụ nữ có thể mãn kinh trước 40 tuổi, trường hợp này gọi là mãn kinh sớm hoặc suy buồng trứng sớm. Nó có thể do nhiều nguyên nhân, nhưng cũng có nhiều trường hợp không tìm được nguyên nhân rõ ràng nào.
Giai đoạn này là khoảng thời gian sau khi buồng trứng của phụ nữ ngừng hoạt động hoàn toàn, không còn rụng trứng và sản xuất các loại nội tiết tố. Do đó, người phụ nữ không còn kinh nguyệt và cũng không thể mang thai.
Bên cạnh đó, mãn kinh sớm có thể ảnh hưởng đến người phụ nữ theo nhiều cách khác nhau. Có nhiều người không gặp khó chịu gì, cũng có nhiều người gặp nhiều triệu chứng ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống.
Một số thay đổi có thể xảy ra trong thời kỳ trước và sau mãn kinh: bốc hỏa, khó ngủ, khô âm đạo, rối loạn kinh nguyệt, giảm ham muốn tình dục, tính tình thay đổi, tăng cân, tăng mỡ bụng, cơ nhão, da nhăn nheo…
Nữ giới mãn kinh sớm còn có thể làm tăng nguy cơ loãng xương và các bệnh lý tim mạch. Đối với những phụ nữ muốn có con, mãn kinh sớm có thể là một cú sốc lớn. Do đó, khi có dấu hiệu mãn kinh sớm cần phải được thăm khám để các bác sĩ lựa chọn phương pháp mang thai như xin trứng hoặc nhận con nuôi.
Có thể kìm hãm thời kỳ mãn kinh?
Về phương pháp điều trị mãn kinh sớm, bác sĩ Thành chia sẻ hiện liệu pháp hormone đang được sử dụng để điều trị các triệu chứng của thời kỳ mãn kinh, đặc biệt là mãn kinh sớm. Trong đó, có một số loại nội tiết tố nữ, thường estrogen và progesterone và đôi khi là bổ sung thêm cả nội tiết tố nam testosterone.
Theo bác sĩ Đoan Ngọc, khi bước vào giai đoạn mãn kinh nên chú ý chế độ ăn lành mạnh, giảm muối và các thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, ăn nhiều rau xanh, trái cây. Tăng khẩu phần cá trong bữa ăn giúp tăng chất béo có lợi, omega-3, tốt cho tim mạch.
Ngoài ra, cần tăng cường tập thể dục thường xuyên khoảng 30 phút mỗi ngày giúp cơ thể dẻo dai và khỏe mạnh, giảm đáng kể các triệu chứng của mãn kinh cũng như giúp cảm thấy năng động, yêu đời hơn.
Nữ giới có thể chọn cho mình một hay nhiều môn thể thao phù hợp như đi bộ, đạp xe đạp, yoga, thái cực quyền, bơi lội… Nếu có các bệnh lý như tim mạch, xương khớp nên tham vấn ý kiến bác sĩ trước khi tập.
Làm thế nào để giảm các triệu chứng khó chịu do mãn kinh?
Bác sĩ Đoan Ngọc khuyến cáo một số giải pháp sau có thể giảm thiểu triệu chứng khó chịu do mãn kinh.
Tránh những thứ dễ khởi phát cơn bốc hỏa như: đồ ăn cay, rượu, cà phê, bị căng thẳng, ở nơi nóng, hút thuốc lá, mặc quần áo rộng thoáng, sử dụng quạt hoặc máy lạnh để làm mát. Khi cơn bốc hỏa bắt đầu, thử hít thở chậm sâu, hít vào bằng mũi, thở ra bằng miệng. Thở chỉ 5-7 lần mỗi phút, chậm hơn rất nhiều so với thông thường.
Tập thể dục thường xuyên, nhưng không quá gần giờ đi ngủ. Thiền, yoga, khí công, thái cực quyền, châm cứu, hoặc massage cũng sẽ giúp giảm bốc hỏa.
Nếu thức vào ban đêm, uống một ly nước mát. Hãy thử các cách khác nhau để trở lại giấc ngủ, chẳng hạn như thiền, hít thở chậm sâu, hoặc ra khỏi giường và đọc sách cho đến khi buồn ngủ.