Các bị cáo tại tòa – Ảnh: HỒNG ÂN
Phiên tòa do thẩm phán Nguyễn Thanh Nhã làm chủ tọa, dự kiến kéo dài trong 10 ngày. Ngoài 135 bị cáo, tòa còn triệu tập nhiều bị hại, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nhưng đa phần vắng mặt.
Thuê người Việt đứng tên, điều hành các công ty
Cáo trạng xác định tháng 10-2017, Li Zhao Qiang (36 tuổi, người Trung Quốc) nhập cảnh vào Việt Nam và tạo lập các app như “Cash VN”, “Vaynhanhpro”… với máy chủ đặt tại Hong Kong. Các app này cho khách người Việt Nam vay tiền, lấy lãi suất cao 43.000 – 60.000 đồng/triệu đồng/ngày (tương đương mức lãi suất 1.570 – 2.190%/năm) trên địa bàn Hà Nội, một số tỉnh thành cả nước.
Để tổ chức hoạt động cho khách vay tiền, Li Zhao Qiang bàn bạc và thuê Nguyễn Quang Vũ (37 tuổi, ở quận Ba Đình) cùng nhiều người khác đứng tên thành lập, quản lý, điều hành một số công ty phục vụ hoạt động tội phạm. Li Zhao Qiang sau đó đưa Zhang Min (38 tuổi), Liu Dan Yang (32 tuổi, đều mang quốc tịch Trung Quốc) sang Việt Nam. Những người này cùng nhau tuyển dụng nhân viên làm việc tại các bộ phận mời chào, thẩm định, nhắc và truy thu nợ.
Trường hợp khách vay chậm trả tiền thì nhóm làm việc tại Công ty Metag và Công ty CSKH DCS do Zhang Min quản lý, phụ trách sẽ truy thu nợ bằng hình thức sử dụng các số điện thoại khác nhau để nhắn tin, gọi điện chửi bới, đe dọa… gây sức ép.
Mô hình hoạt động của nhóm này bao gồm “công ty tổng” là Công ty TNHH công nghệ Newstar Việt Nam, Công ty TNHH dịch vụ thương mại Ngôi Sao Việt điều hành mọi hoạt động của các công ty chi nhánh, trả lương cho nhân viên, phụ trách việc thẩm định hồ sơ vay của khách hàng.
Trong đó Newstar Việt Nam là công ty trực tiếp giao dịch tiền cho vay qua các công ty trung gian thanh toán điện tử, chủ yếu là Công ty TNHH công nghệ thông tin YooPay Việt Nam.
Công ty này không được cấp phép hoạt động thanh toán trung gian tại Việt Nam nhưng do Li Zhao Qiang thành lập, đầu tư tiền rồi thuê một người Trung Quốc phụ trách kỹ thuật lập trình hệ thống thanh toán điện tử, trong đó có hệ thống giải pháp “chi hộ” và “thu hộ”.
Tại Việt Nam, Nguyễn Quang Vũ làm phó giám đốc phụ trách, bên dưới là các trưởng bộ phận phụ trách từng mảng riêng biệt như Phan Đức Diễn làm ở bộ phận điều hành, Trần Thị Hằng phụ trách bộ phận thẩm định khách vay…
Các công ty chi nhánh gồm Công ty phát triển tầm nhìn Metag, Công ty dịch vụ chăm sóc khách hàng DCS. Nhóm doanh nghiệp này hoạt động chính là để nhắc, truy thu nợ, sử dụng các khoản thu nợ để duy trì hoạt động, trả lương cho nhân viên.
Với mô hình như trên, từ tháng 1-2019 đến tháng 5-2022, các bị cáo đã thực hiện việc cho vay nặng lãi, cưỡng đoạt tài sản, trốn thuế, thu lợi bất chính hơn 730 tỉ đồng.
Chia nợ theo từng nhóm để áp dụng phương pháp đòi
Cáo trạng xác định Li Zhao Qiang nạp tiền vào các tài khoản ngân hàng của Công ty TNHH công nghệ Newstar Việt Nam để làm vốn cho vay qua các app “Cash VN”, “Vaynhanhpro”… rồi cho Vũ điều hành.
Vũ giao cho cấp dưới là Trần Thị Hằng phụ trách, quản lý, hướng dẫn điều hành 28 nhân viên chuyên mời chào khách vay. Mỗi nhân viên mới đều sẽ được cung cấp một máy tính cố định, có cài đặt phần mềm X-Lite để gọi đến khách hàng miễn phí và file hướng dẫn trả lời điện thoại cụ thể cho từng tình huống xảy ra. Nhân viên phải học thuộc kịch bản trong file này.
Cáo trạng thể hiện đường dây này thực hiện cho 120.780 khách hàng vay hơn 1.607 tỉ đồng lãi suất cao để thu lời bất chính hơn 730 tỉ đồng. Trong đó, app “Vaynhanhpro” thu lợi hơn 177 tỉ đồng; app “Cash VN” hơn 547 tỉ đồng, app “Ovy” hơn 7,5 tỉ đồng.
Trong vụ án này, Li Zhao Qiang được xác định là chủ mưu, cầm đầu nhưng không có mặt tại Việt Nam nên Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đã ra quyết định truy nã trong nước và phối hợp làm thủ tục truy nã quốc tế, bắt được sẽ xử lý sau.
Chia 3 nhóm để đòi nợ
Trường hợp khách đồng ý vay, nhân viên yêu cầu tải app và đăng ký tạo tài khoản, cung cấp các thông tin nhân thân, địa chỉ. Bộ phận thẩm định xác thực lại thông tin và duyệt khoản vay. Để thu hồi tiền vay, các bị cáo chia nợ theo từng nhóm áp dụng phương pháp đòi.
Với nhóm M1 (quá hạn từ 4 – 9 ngày), các bị cáo sẽ gọi điện chửi bới, lăng mạ, đe dọa… Nhóm M2 (quá hạn từ 10 – 17 ngày) sẽ đăng ảnh của khách hàng vào các tài khoản Facebook của khách hàng hoặc ghép ảnh khách hàng khỏa thân, quan tài, làm tình, truy nã… Nhóm M3 (quá hạn từ 18 – 25 ngày), các đối tượng đăng ảnh cắt ghép lên các trang mạng xã hội, khu vực quanh nhà, trực tiếp đến nhà riêng để đe dọa.
