Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại hội nghị – Ảnh: NAM TRẦN
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị tổng kết năm học 2023 – 2024 và triển khai nhiệm vụ năm học mới được tổ chức ngày 19-8, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định giáo dục đào tạo có vai trò đặc biệt quan trọng, mang tính nền tảng trong việc hình thành và phát triển con người, đóng góp phần quyết định sự vận động, phát triển của xã hội.
Đồng thời, giáo dục đào tạo là yếu tố quan trọng nhất bảo đảm sự thành công về phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao – một trong 3 đột phá chiến lược cho phát triển nhanh và bền vững đất nước.
Chính sách, chế độ đãi ngộ giáo viên còn bất cập
Bên cạnh những kết quả đã đạt được trong năm học 2023 – 2024, Thủ tướng đã chỉ rõ những tồn tại, hạn chế, khó khăn, thách thức, như việc đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông vẫn còn bất cập.
Trong đó nổi cộm là các điều kiện về giáo viên, cơ sở vật chất, trang thiết bị triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới còn gặp nhiều khó khăn, lúng túng…
Còn tình trạng thiếu giáo viên cục bộ, chất lượng giáo viên chưa đồng đều, đặc biệt chất lượng giáo viên đáp ứng yêu cầu mới của thời đại công nghệ 4.0, chuyển đổi số.
Chính sách, chế độ đãi ngộ đối với giáo viên còn bất cập, chưa đủ hấp dẫn, khó thu hút và giữ chân đội ngũ giáo viên, nhất là ở các thành phố lớn và các vùng khó khăn.
Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục ở một số địa phương chưa phù hợp, còn tình trạng thiếu trường lớp, nhất là tại các khu vực có mật độ dân cư cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn.
Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học ở nhiều nơi vẫn còn thiếu, chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo. Bên cạnh đó, đời sống một bộ phận giáo viên, đặc biệt là giáo viên mầm non vẫn còn khó khăn.
Tại một số địa phương còn tồn tại những phòng học nhờ, phòng học mượn; nhiều cơ sở giáo dục thiếu các phòng chức năng, thiết bị dạy học tối thiểu gây khó khăn.
Chất lượng đào tạo trong các cơ sở giáo dục đại học chưa đáp ứng yêu cầu về chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực trình độ cao. Quy mô đào tạo trình độ đại học các ngành khoa học cơ bản, khoa học xã hội, văn hóa, nghệ thuật… còn thấp.
Công tác tuyên truyền, quán triệt các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về giáo dục đào tạo còn thiếu đồng bộ, chưa toàn diện, chưa tạo được sự đồng thuận cao, chưa phát huy được vai trò dẫn dắt, hướng dẫn và định hướng dư luận.
Theo Thủ tướng, nguyên nhân của những hạn chế, bất cập là do việc triển khai các nghị quyết của Đảng, Quốc hội và Chính phủ chưa đáp ứng được yêu cầu ở một số nơi. Nhận thức về vai trò, ý nghĩa của đổi mới giáo dục chưa đầy đủ, sâu sắc ở một bộ phận cấp ủy, chính quyền, cán bộ quản lý và giáo viên.
Đồng thời trình độ, năng lực chuyên môn của một số cán bộ quản lý và giáo viên còn hạn chế, bất cập. Cơ chế, chính sách phát triển giáo dục còn bất cập, chưa được rà soát, sửa đổi kịp thời. Sự phối hợp giữa các bộ, ngành và địa phương chưa thực sự hiệu quả.
Giảm áp lực cho thí sinh trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025
Thủ tướng yêu cầu ngành giáo dục và đào tạo, các bộ, ngành, địa phương thực hiện 9 nội dung nhiệm vụ trọng tâm.
Trong đó, Thủ tướng yêu cầu chuẩn bị chu đáo các điều kiện cho năm học mới (trường lớp học, trang thiết bị, sách giáo khoa, bảo đảm vệ sinh, an ninh, an toàn…). Tổ chức lễ khai giảng tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho năm học mới. Đặc biệt là nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ngày càng tốt hơn, đáp ứng nhu cầu thực tiễn.
Thủ tướng yêu cầu tập trung tổ chức triển khai kết luận 91 của Bộ Chính trị, bảo đảm hiệu quả, thiết thực. Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm xây dựng kế hoạch hành động thực hiện kết luận 91 của Bộ Chính trị, trình Chính phủ ban hành trong quý 3-2024.
Tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung kịp thời thể chế, cơ chế, chính sách về đổi mới giáo dục đào tạo, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về giáo dục. Bộ Giáo dục và Đào tạo tập trung xây dựng dự án Luật Nhà giáo trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8; xây dựng chiến lược phát triển giáo dục đào tạo và các quy hoạch giáo dục đào tạo.
Tổng kết, đánh giá toàn diện việc triển khai đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông. Trên cơ sở đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục nghiên cứu phát triển, hoàn thiện chương trình giáo dục phổ thông phù hợp với mục tiêu, yêu cầu đặt ra trong giai đoạn mới; kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ những vấn đề vượt thẩm quyền.
Đặc biệt năm 2025 là năm đầu tiên tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Thủ tướng yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, cùng các bộ, cơ quan, địa phương chuẩn bị thật kỹ để tổ chức kỳ thi bảo đảm chất lượng, an toàn, nghiêm túc, hiệu quả, thiết thực, gọn nhẹ, giảm áp lực, tạo thuận lợi nhất cho học sinh.
Từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học
Chia sẻ về kết quả năm học 2023 – 2024, theo Thủ tướng, trong kết luận số 91 của Bộ Chính trị, có một số điểm mới quan trọng như lương nhà giáo được ưu tiên cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp và có thêm phụ cấp tùy theo tính chất công việc, theo vùng.
Nhà nước bảo đảm kinh phí cho giáo dục bắt buộc, giáo dục phổ cập, miễn học phí cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi; ưu tiên đầu tư cho giáo dục đào tạo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng sâu vùng xa, biên giới, hải đảo…
Đồng thời, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học; bảo đảm đủ trường, lớp học giáo dục mầm non, phổ thông, nhất là ở các thành phố lớn, khu công nghiệp, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục.
Tạo đột phá, chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện về chất lượng đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao gắn với khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế tri thức, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, trí tuệ nhân tạo, bán dẫn.
