Tuyển Anh – sự nhàm chán khó lường

Khi tuyển Anh bước chân khỏi Signal Iduna Park sau trận bán kết với Hà Lan, cũng là lúc họ đặt bước chân lịch sử vào chung kết Euro 2024. “Tam sư” nối bước Liên Xô, Tây Đức và Tây Ban Nha trở thành đội bóng thứ tư lịch sử 2 lần liên tiếp vào chung kết Euro.

Tuyển Anh nhàm chán!

Hãy xem thử HLV Gareth Southgate đã may mắn sở hữu đội hình thế nào tại Euro 2024? Đội hình 26 cầu thủ tuyển Anh được transfermarkt định giá là 1,52 tỉ euro, đắt giá nhất giải đấu (gấp 5 lần Serbia, gấp đôi đương kim vô địch Ý, và bỏ xa Pháp đến 300 triệu euro).

HLV Southgate có trong tay cầu thủ xuất sắc nhất Giải ngoại hạng Anh mùa rồi là Phil Foden, vua phá lưới Giải vô địch Đức Harry Kane (Bayern Munich); Jude Bellingham – cầu thủ vừa có một mùa bóng rực rỡ trong màu áo Real Madrid; Declan Rice, một trong những tiền vệ phòng ngự hay nhất thế giới…

Với đội hình nhiều siêu sao như vậy, đòi hỏi thông thường của các CĐV là tuyển Anh phải chơi tưng bừng, hấp dẫn và thắng giòn giã các đối thủ. Nhưng hình ảnh đó đã không xuất hiện ở Euro 2024. Thay vào đó là tuyển Anh thi đấu thiếu lửa, nhàm chán, và thắng vừa đủ để đi tiếp.

Tất nhiên HLV Southgate không thể tránh khỏi những chỉ trích khi tuyển Anh dưới tay ông trình diễn thứ phong độ kém cỏi như vậy. Thậm chí các CĐV còn tin rằng bất kỳ HLV nào khác (trừ ông Southgate) đều có thể dẫn dắt tuyển Anh chơi ấn tượng hơn. Những CĐV cực đoan còn cầu cho “Tam sư” sớm bị loại, vì với họ đá như vậy không xứng tiến sâu ở Euro 2024.

Tuyển Anh: Không có lối chơi cụ thể

Nhưng tất cả dường như đã phải ngẫm lại sau những gì tuyển Anh thể hiện trong trận bán kết với Hà Lan. Đoàn quân của HLV Southgate chứng minh họ có thể chơi tấn công (nếu cần) và những gì diễn ra trước đó chưa phản ánh đúng hoàn toàn bộ mặt của tuyển Anh. 

Thực tế, tuyển Anh không lựa chọn một lối chơi nào quá cụ thể tại Euro 2024.

Thay vào đó là sự linh hoạt chiến thuật. Khi cần phòng ngự chắc chắn, tuyển Anh sẽ tạo thành một bức tường màu trắng vững chắc. Khi cần tấn công, tuyển Anh cũng có thể ào ạt như một cơn sóng dữ. Đây dường như là sự lựa chọn chiến thuật đúng đắn của HLV Southgate và tuyển Anh. Nhất là khi chứng kiến những gì diễn ra tại Euro 2024.

Hãy nhìn xem tuyển Đức chơi tấn công hào sảng nhưng đã bị đội bóng chơi tấn công hay hơn là Tây Ban Nha loại ở tứ kết. Tuyển Ý tự hào với đặc sản phòng ngự đã bị đội bóng chơi kỷ luật và khoa học hơn là Thụy Sĩ đánh bại ở vòng 16 đội. Tuyển Anh rõ ràng không thể nghiêng về một lối chơi nào quá rõ ràng vì điều đó thực sự mạo hiểm.

Chỉ có tuyển Anh mới làm được

Tuyển Anh như một chú tắc kè hoa có thể thay đổi màu sắc. Chiến thuật của họ vận dụng tùy thuộc vào từng thời điểm trận đấu và đối thủ là ai. Nhưng tại Euro 2024 dường như chỉ có tuyển Anh mới đạt đến trình độ vận dụng thứ bóng đá kiểu này. 

Đội hình “Tam sư” quá dày, khoảng cách giữa các cầu thủ đá chính và dự bị không quá cách biệt.

Điều đó cho phép HLV Southgate mạnh dạn thay đội trưởng Harry Kane và Phil Foden ra sân, nhường chỗ cho những siêu dự bị khác. Và nhiều cầu thủ dự bị của tuyển Anh sau khi vào sân đã tỏa sáng, giúp đội nhà lật ngược tình thế. 

Nhiều người cho rằng HLV Southgate gặp may khi được các cầu thủ ngôi sao giải cứu. Nhưng cũng phải thừa nhận chiến lược gia 53 tuổi này có những pha thay người chuẩn chỉnh như thể ông đã tính trước. 

Dấu ấn trong suốt hành trình tiến vào chung kết của tuyển Anh đến từ sự tỏa sáng của các cá nhân. Nhưng đó cũng là điều hoàn toàn nằm trong dự tính của giới chuyên môn, bởi tuyển Anh thực sự có quá nhiều cầu thủ đẳng cấp. Đó cũng là khác biệt giữa tuyển Anh và phần còn lại.

Nhưng làm sao để họ tỏa sáng đúng lúc cũng không phải là chuyện đơn giản.

Nhìn những gì tuyển Anh thi đấu ở Euro 2024, có cảm giác như họ vẫn chưa bung hết sức mạnh và có thể bùng nổ dữ dội hơn nữa. Trong khi đó, Tây Ban Nha đã lộ hết vốn liếng, bài vở ở những cuộc đọ sức trước đó. 

Sự khó lường của tuyển Anh mới xứng đáng trở thành đối thủ của Tây Ban Nha tấn công rực lửa.

Southgate không bảo thủ như người ta nghĩ

Một trong những điều khiến HLV Southgate bị truyền thông Anh “nướng chín” là sự bảo thủ trong chiến thuật và việc sử dụng con người.

Nhưng ở Euro 2024, HLV Southgate đã chứng minh ông không bảo thủ như những gì các CĐV nghĩ. Một trong những bước đột phá chiến thuật của HLV Southgate ở Euro 2024 là việc ông đưa hậu vệ biên Trent Alexander-Arnold vào trung lộ đá tiền vệ.

Nhưng khi nhận ra phương án này thất bại, ông Southgate đã đặt trọn niềm tin vào tài năng trẻ Kobbie Mainoo. Sự thay đổi này giúp hàng tiền vệ vừa thêm chắc chắn vừa mềm mại.

Với Mainoo bên cạnh Declan Rice, tuyển Anh tăng hiệu quả trong khâu phòng ngự nhờ khả năng đánh chặn ấn tượng. Đồng thời tài năng trẻ của Man United này cũng “kéo bóng” tốt giúp tuyển Anh có nhiều phương án tấn công hơn.

Ở Euro 2024, HLV Southgate ghi điểm mạnh mẽ khi ông thay người một cách rất hợp lý. Những cầu thủ ông đưa vào sân đều tỏa sáng một cách bất ngờ. Tiêu biểu như việc ông đưa Ollie Watkins vào thay Harry Kane, và sau đó Watkins ghi bàn ấn định chiến thắng 2-1 trước Hà Lan ở bán kết. Việc ông Southgate mạnh dạn thay đội trưởng Kane khiến giới chuyên môn thực sự nể phục.

Cựu danh thủ Chris Sutton khen ngợi HLV Southgate can đảm khi rút Kane ra sân. Ông Southgate đã làm được điều mà HLV Roberto Martinez không dám làm với Cristiano Ronaldo ở tuyển Bồ Đào Nha.