Liverpool (trái) sẽ tái ngộ Real Madrid – Ảnh: Reuters
Năm 2003, UEFA tạo ra thay đổi đáng kể khi hủy bỏ giai đoạn vòng bảng thứ 2. Trước đó, giải đấu vẫn có 32 đội. Và sau khi kết thúc giai đoạn vòng bảng đầu tiên, 16 đội đi tiếp sẽ chia bảng đá một lần nữa để chọn 8 đội vào tứ kết. Từ năm 2003, giai đoạn vòng bảng thứ 2 bị bỏ và các đội đá loại trực tiếp ngay từ vòng 16 đội.
Khi UEFA cải tổ giải đấu số một của họ hơn 2 thập niên trước, cả làng bóng đá đều ủng hộ. Đó là một thay đổi đơn giản, hướng đến sự tinh gọn và giúp giải đấu hấp dẫn hơn. Nhìn chung, cuộc cải tổ lần đó mang dấu ấn tích cực rõ rệt. Dù vậy, nó vẫn là cuộc cải tổ quen thuộc với người hâm mộ bóng đá.
Nhưng ở lần này, mọi chuyện lại khác. UEFA không chỉ tăng quy mô giải từ 32 đội lên 36 đội, mà còn xáo trộn hoàn toàn giai đoạn vòng bảng. Từ chỗ chia mỗi bảng 4 đội, đá vòng tròn, mỗi đội đá 6 trận (2 lượt đi và về), ranh giới vòng bảng giờ đây bị xóa bỏ.
Trên lý thuyết, cả 36 đội giờ đây chỉ nằm trong… 1 bảng đấu duy nhất. Và mọi quy luật quen thuộc của bóng đá trước đây đều bị xóa bỏ. Theo thể thức thi đấu mới, đội A có thể gặp đội B, đội B gặp đội C, nhưng đội A lại không gặp đội C…
Đó là “công thức Thụy Sĩ” – mô hình thi đấu được sáng tạo từ cuối thế kỷ 19 ở môn… cờ vua. Mô hình này còn rất xa lạ với bóng đá – cuộc chơi thường đảm bảo quy tắc đối xứng. Các đội bóng dự Champions League giờ đây đá 8 trận vòng bảng với 8 đội khác nhau, 4 trong đó trên sân nhà, 4 trên sân khách.
Trong cảm quan thông thường của người hâm mộ, một đội bóng chịu thua đối thủ trên sân khách nhìn chung là một thất bại “chấp nhận được”. Và họ sẽ có cơ hội đòi nợ một cách công bằng khi gặp nhau ở lượt về trên sân nhà. Nhưng tính đối xứng giờ đây mất đi…
Ví dụ: Liverpool tái ngộ Real Madrid – “ông kẹ” của họ – ở Champions League nhiều năm qua. Và họ lại gặp may khi được đá trận đấu quan trọng này trên sân nhà. Ở các trận sân khách, Liverpool lại chỉ đụng độ những đối thủ bị đánh giá kém hơn như AC Milan, Leipzig, PSV và Girona. Như vậy, Liverpool đã gặp may với kết quả bốc thăm.
Trong thể thức cũ, các đội bóng lớn nhìn chung không gặp nhiều khó khăn trong việc vượt qua vòng bảng, bởi trung bình mỗi bảng đấu đều có 1 – 2 đội bóng “lót đường”. Lọt vào top 2 trong một bảng đấu như vậy là mục tiêu quá dễ dàng.
Nhưng giờ đây, để chắc suất đi tiếp, các đại gia phải lọt vào top 8 của 36 đội. Điều đó tương đương với việc giành ngôi nhất bảng, trong bối cảnh châu Âu giờ đây có khoảng 10 – 13 đội bóng hùng mạnh, tài chính dồi dào.
Trong thể thức cũ, một CLB lớn thật ra chỉ cần tập trung lấy điểm tối đa của khoảng 3/6 trận đấu vòng bảng là đủ sức giành vé đi tiếp. Còn với thể thức mới, họ có thể phải gồng mình đá hết 8 trận vòng bảng, kéo dài từ tháng 9 đến cuối tháng 1, xuyên qua những kỳ nghỉ lễ…
Với một mô hình mới mẻ như vậy, Champions League mùa giải 2024-2025 sẽ là một cuộc cách mạng của bóng đá. Nhưng liệu giải đấu có thực sự hấp dẫn, có mãn nhãn hay không, mọi thứ vẫn cần chờ đến khi bóng lăn.
