Hội đồng thẩm định bảng giá đất TP.HCM đã báo cáo thẩm định dự thảo quyết định sửa đổi, bổ sung quyết định 02/2020 về bảng giá đất trên địa bàn – Ảnh: NGỌC HIỂN
Bộ Tài chính đề nghị Bộ TN&MT có số liệu về điều chỉnh bảng giá đất trên cả nước
Liên quan đến vướng mắc của UBND TP.HCM về việc tính nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với các hồ sơ sau ngày Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực đến khi ban hành bảng giá đất điều chỉnh, Bộ Tài chính cho rằng vướng mắc của TP hiện nay là điều chỉnh bảng giá đất đã được ban hành theo luật cũ để tính nghĩa vụ tài chính (từ ngày 1-8-2024 đến 31-12-2025) theo luật mới và nghị định 71 (do Bộ Tài nguyên và Môi trường soạn thảo).
Cho rằng nội dung này thuộc trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính đề nghị bộ này căn cứ chức năng, nhiệm vụ để báo cáo Chính phủ nội dung giải quyết vướng mắc của UBND TP theo đúng chế độ quy định.
Bộ Tài chính cho rằng theo phản ánh của UBND TP.HCM, một số địa phương và phân tích của Bộ Tài nguyên và Môi trường thì vướng mắc cơ bản hiện nay là việc ban hành bảng giá đất điều chỉnh cho phù hợp với tình hình địa phương, tránh cú sốc tăng giá đột biến.
Tuy nhiên, tại phần kiến nghị Thủ tướng, Bộ Tài nguyên và Môi trường chỉ đưa ra kiến nghị về chính sách thu về đất mà không đưa ra kiến nghị giải quyết về giá đất.
Vì vậy, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát, tổng hợp và báo cáo cụ thể số liệu về dự kiến mức tăng của bảng giá đất điều chỉnh theo Luật Đất đai năm 2024 so với Luật Đất đai năm 2013 trên cả nước. Từ đó, trình Chính phủ phương án xử lý kiến nghị của các địa phương về việc điều chỉnh bảng giá đất cho phù hợp. Về nguyên tắc, mức thu ngân sách nhà nước về đất chỉ phù hợp khi giá đất được quy định phù hợp.
Bộ Tài chính nói không nhận được báo cáo về mức tăng bảng giá đất
Tại dự thảo báo cáo nhận định về quy định mức thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tại nghị định số 103, Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận định: “Quy định về mức thu tiền sử dụng đất khi công nhận quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất, đơn giá thuê đất tuy đã có điều chỉnh giảm so với quy định của pháp luật đất đai năm 2013, nhưng chưa tương xứng với mức tăng giá đất đột biến theo các dự thảo bảng giá đất điều chỉnh, dẫn đến số tiền mà người sử dụng đất sẽ phải nộp cho Nhà nước vẫn tăng cao đột ngột so với trước khi điều chỉnh”.
Đối với nội dung này, Bộ Tài chính cho rằng nghị định 103 quy định mức thu tiền sử dụng đất khi công nhận quyền sử dụng đất, mức tỉ lệ (%) để tính đơn giá thuê đất, mức tỉ lệ (%) thu đối với đất xây dựng công trình ngầm, mức tỉ lệ (%) thu đối với đất có mặt nước.
Theo đó, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm không thông qua đấu giá, đấu thầu được tính trên cơ sở mức thu quy định tại nghị định 103 và giá đất tại bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành.
Riêng đối với tỉ lệ phần trăm (%) tính tiền thuê đất đã được quy định theo mức tối thiểu (giảm 50% so với pháp luật về thu tiền thuê đất theo Luật Đất đai năm 2013) và mức tối đa, đồng thời quy định phân cấp giao UBND cấp tỉnh quy định mức tỉ lệ % này để áp dụng tại địa phương cho phù hợp.
Đáng chú ý, Bộ Tài chính cho rằng tại thời điểm bộ này xây dựng và trình Chính phủ nghị định quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (quy định mức thu) thì bảng giá đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2024 chưa được ban hành nhưng được dự tính sẽ cao hơn so với bảng giá đất theo luật cũ.
“Tuy nhiên, quá trình xây dựng nghị định số 103, Bộ Tài chính không nhận được báo cáo, đánh giá nào do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì dự thảo theo thẩm quyền về việc dự kiến bảng giá đất theo Luật Đất đai mới trung bình sẽ tăng mức bao nhiêu so với bảng giá đất theo Luật Đất đai năm 2013.
Do vậy, Bộ Tài chính không có căn cứ để quy định mức thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tương xứng với bảng giá đất theo luật mới”, Bộ Tài chính phản hồi.
Có tính đến mức tăng để tránh xáo trộn
Theo Bộ Tài chính, bộ này đã có đánh giá, có tính đến mức tăng giá đất tại bảng giá đất điều chỉnh nhằm tránh sự xáo trộn, tác động tiêu cực đến tổ chức, cá nhân sử dụng đất, một số nội dung về mức thu được giao UBND cấp tỉnh quyết định cho phù hợp với thực tế địa phương.
“Thực tế mức thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tại nghị định 103 đã được điều chỉnh giảm so với quy định của pháp luật đất đai năm 2013, trong quá trình tham gia ý kiến về nội dung này tại dự thảo nghị định trước khi trình Chính phủ, các địa phương cũng thống nhất cao và không có nhiều ý kiến khác nhau về nội dung này”, Bộ Tài chính nêu.
