Phó thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì phiên họp – Ảnh: VGP
Ngày 15-7, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp nghe báo cáo, cho ý kiến dự thảo Luật Điện lực (sửa đổi).
Phát triển đa dạng mọi loại hình năng lượng
Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài cho biết dự thảo Luật Điện lực (sửa đổi) nhằm xây dựng thị trường năng lượng đồng bộ, cạnh tranh, minh bạch, đa dạng hóa hình thức sở hữu và phương thức kinh doanh.
Dự thảo quy định việc áp dụng giá thị trường với mọi loại hình năng lượng; thúc đẩy đầu tư, khai thác điện gió, điện mặt trời và các dạng năng lượng tái tạo khác; luật hóa việc điều hành giá điện; thu hút đầu tư nước ngoài cho phát triển xanh, chuyển dịch năng lượng…
Dự luật cũng bổ sung quy định về quyền và trách nhiệm của các cơ quan quản lý, theo dõi tiến độ dự án nguồn điện; cơ chế xử lý các dự án chậm tiến độ; trường hợp đầu tư dự án khẩn cấp, cụ thể hóa việc lựa chọn nhà đầu tư dự án nguồn điện.
Phát triển điện năng lượng tái tạo và điện năng lượng được xây dựng mới hoàn toàn, đặc biệt là điện tự sản, tự tiêu, điện gió ngoài khơi. Hoạt động mua bán điện được bổ sung hợp đồng kỳ hạn điện, mua bán điện trực tiếp, sửa đổi cách tính và điều chỉnh giá bán điện.
Nhiều ý kiến tại cuộc họp đề nghị cần làm rõ quy trình đầu tư các dự án điện (nguồn điện, hạ tầng truyền tải); chính sách phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới, nhất là điện mặt trời, điện gió, điện sinh khối, điện rác… việc triển khai thị trường bán lẻ điện cạnh tranh; an toàn công trình điện.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Thành Trung cho rằng luật phải giải quyết hai bài toán quan trọng là đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư và giá điện. Trong khi đó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam Nguyễn Anh Tuấn kiến nghị thống nhất quy định đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án phát triển nguồn điện theo nguyên tắc, tiêu chí về giá bán điện.
Các chính sách chuyển đổi nguồn điện năng lượng hóa thạch sang các nguồn nhiên liệu phát thải thấp hoặc năng lượng tái tạo; áp dụng cơ chế tính giá điện theo thời điểm huy động hoặc bậc thang để điều chỉnh hành vi sử dụng điện của hộ tiêu dùng.
Minh bạch từ lựa chọn nhà đầu tư đến giá bán điện
Trên cơ sở các ý kiến, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đã giao Bộ Công Thương rà soát cơ chế, chính sách liên quan, tiếp thu các ý kiến để hoàn thiện dự luật. Trong đó cần chỉ rõ những tồn tại, khó khăn trong lĩnh vực điện lực trước nhu cầu bảo đảm an ninh năng lượng, gắn với thực hiện cam kết giảm phát thải.
Luật Điện lực (sửa đổi) cần giải quyết mối quan hệ kinh tế thị trường và định hướng xã hội chủ nghĩa theo hướng tách bạch quản lý nhà nước với kinh doanh, sản xuất điện; tạo lập hành lang pháp lý cho năng lượng tái tạo và hoạt động nghiên cứu, tiếp nhận, chuyển giao công nghệ mới về năng lượng; phát triển và xuất khẩu điện gió ngoài khơi, sản xuất nhiên liệu xanh như hydro xanh, amoniac xanh…
Trong đó nhóm chính sách phát triển thị trường điện cần theo thể chế kinh tế thị trường, cạnh tranh, minh bạch từ lựa chọn các nhà đầu tư dự án điện, đến phương án tính giá điện bán. Nhóm chính sách để chuyển đổi nguồn điện năng lượng hóa thạch sang điện năng lượng tái tạo, năng lượng mới; giảm bớt tác động tiêu cực trong quá trình chuyển đổi năng lượng.
Cùng đó là nhóm chính sách liên quan đến hoạt động nghiên cứu, chuyển giao, làm chủ, phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số đối với ngành công nghiệp điện lực; hình thành các trung tâm công nghiệp điện năng lượng tái tạo, điện gió ngoài khơi.
Ông cũng lưu ý cần có các chính sách sử dụng hiệu quả, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường; chiến lược phát triển Việt Nam trở thành trung tâm năng lượng của khu vực và thế giới; vai trò của Nhà nước trong bảo đảm an toàn hệ thống, khuyến khích phát triển điện nền (pin lưu trữ điện, thủy điện tích năng, điện hạt nhân an toàn)…
