Đề nghị đó được Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra trong báo cáo gửi Thủ tướng về kiến nghị của UBND tỉnh Quảng Trị được áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù và hỗ trợ ngân sách nhà nước tham gia dự án đường cao tốc Cam Lộ – Lao Bảo theo phương thức đối tác công tư (PPP).
Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết theo quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, cao tốc Cam Lộ – Lao Bảo có chiều dài 70km, điểm đầu tại thành phố Đông Hà, điểm cuối tại cửa khẩu Lao Bảo.
UBND tỉnh Quảng Trị đề xuất dự án cao tốc Cam Lộ – La Sơn dài 56km có điểm đầu tại huyện Triệu Phong phù hợp với quy hoạch tỉnh Quảng Trị nhưng chưa phù hợp với quy hoạch đã được Thủ tướng phê duyệt.
Theo cập nhật của UBND tỉnh Quảng Trị, dự án đường cao tốc Cam Lộ – Lao Bảo có tổng mức đầu tư 13.952 tỉ đồng, trong đó vốn ngân sách nhà nước là 9.766 tỉ đồng ( chiếm 70%).
Tuy nhiên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhận định thời gian hoàn vốn dự án vẫn rất dài là 28,7 năm sẽ gặp khó khăn trong việc huy động vốn của nhà đầu tư và các tổ chức tín dụng…
Ngoài ra quốc lộ 9 có điểm cuối tại cửa khẩu Lao Bảo được đầu tư nâng cấp trong giai đoạn 2026-2030 theo hình thức đầu tư công sẽ làm giảm lưu lượng vận tải trên tuyến cao tốc Cam Lộ – Lao Bảo đầu tư PPP. Do đó, cần xem xét tính khả thi khi đầu tư dự án cao tốc Cam Lộ – Lao Bảo.
Với nguồn vốn ngân sách trung ương hỗ trợ dự án cao tốc Cam Lộ – Lao Bảo, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết nguồn vốn đầu tư công giai đoạn 2021-2025 đã được phân bổ hết cho các bộ và địa phương nên khó có khả năng cân đối.
Đối với kế hoạch vốn giai đoạn 2026-2030, hiện kế hoạch tài chính chưa được xây dựng nên chưa có cơ sở để xác định khả năng cân đối vốn ngân sách nhà nước cho dự án.
Trường hợp vốn ngân sách địa phương thu xếp được 1.000 tỉ đồng, phần vốn ngân sách trung ương cần hỗ trợ dự án giai đoạn 2026-2030 là 8.766 tỉ đồng vẫn không khả thi.
Bởi vì vốn đầu tư công trung hạn 2021-2025 được giao cho tỉnh Quảng Trị là 14.567 tỉ đồng (trong đó vốn ngân sách trung ương 7.49 tỉ đồng).
Việc UBND tỉnh Quảng Trị đề xuất ngân sách hỗ trợ dự án cao tốc Cam Lộ – Lao Bảo 8.766 tỉ đồng, cao hơn 1,5 lần tổng số vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025 của tỉnh là chưa khả thi; đồng thời trong giai đoạn 2026-2030 sẽ không còn nguồn để triển khai những nhiệm vụ, dự án quan trọng của tỉnh.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết thêm Luật Đầu tư PPP quy định tỉ lệ vốn nhà nước tham gia dự án PPP không quá 50% tổng mức đầu tư. UBND tỉnh Quảng Trị đề xuất vốn nhà nước tham gia dự án cao tốc Cam Lộ – Lao Bảo trên 70% tổng mức đầu tư nên dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội.
Với những phân tích trên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị Thủ tướng giao UBND tỉnh Quảng Trị nghiên cứu, rà soát kỹ toàn bộ dự án. Trong đó làm rõ sự phù hợp quy hoạch, sự cần thiết đầu tư, nguồn vốn và khả năng cân đối vốn, tính khả thi.
Trước đó, UBND tỉnh Quảng Trị đã có tờ trình gửi Thủ tướng việc xin áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù và hỗ trợ ngân sách tham gia cho dự án đường cao tốc Cam Lộ – Lao Bảo theo phương thức PPP, áp dụng cơ chế vốn nhà nước tham gia 70%.
Theo đó, cao tốc Cam Lộ – Lao Bảo dài 56km, điểm đầu giao với tuyến cao tốc Cam Lộ – La Sơn, điểm cuối tại cửa khẩu quốc tế Lao Bảo. Cao tốc này sẽ được đầu tư luôn theo quy mô 4 làn xe, chiều rộng nền đường 24,75m, vận tốc thiết kế 100km/h.