Bà Võ Hòa Bình – Ảnh: DANH TRỌNG
Chiều 28-9, lễ truy điệu PGS Đặng Bích Hà – phu nhân Đại tướng Võ Nguyên Giáp – tổ chức trọng thể tại Nhà tang lễ quốc gia với sự tham gia của rất đông người thân, bạn bè, đồng nghiệp.
Hạnh phúc lớn nhất cuộc đời của PGS Đặng Bích Hà là gắn bó với Đại tướng
Trong điếu văn tại lễ truy điệu, PGS.TS Nguyễn Đức Sơn – hiệu trưởng Trường đại học Sư phạm Hà Nội (nơi phu nhân Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng công tác) – đã điểm lại quá trình công tác, cống hiến của PGS Đặng Bích Hà.
Là người cán bộ – đảng viên, trên bất cứ cương vị nào, khi ở mái trường, khi công tác, nghiên cứu, bà luôn gương mẫu, tận tâm, tận lực, hoàn thành xuất sắc mọi công việc được tổ chức phân công, luôn tận tâm, trách nhiệm với công việc.
Theo ông Sơn, PGS Đặng Bích Hà là một người phụ nữ có nhiều phẩm chất đặc biệt, thông tuệ, học thức cao và rất mực khiêm tốn, giản dị, luôn gần gũi với mọi người.
Bà luôn ở bên Đại tướng, thủy chung, sắt son, ngọt bùi chia sẻ, sát cánh cùng người anh cả của Quân đội nhân dân Việt Nam trải qua những thăng trầm của cuộc đời và sự nghiệp, trong chiến tranh cũng như trong hòa bình.
PGS Đặng Bích Hà và Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã sống hạnh phúc cùng bốn người con và dành tình yêu thương cho Võ Hồng Anh, người con gái đầu của liệt sĩ Nguyễn Thị Quang Thái với Đại tướng.
Các con, cháu đi quanh linh cữu PGS Đặng Bích Hà – Ảnh: DANH TRỌNG
Bà là người “trợ lý đặc biệt”, âm thầm, lặng lẽ, giúp chồng nghiên cứu, tổng hợp tin tức, cùng trao đổi với ông về những vấn đề lịch sử, đọc sách cùng chồng, sắp xếp tư liệu và giúp Đại tướng viết hồi ký, dịch các tác phẩm của Đại tướng ra tiếng Pháp.
Là một người phụ nữ đôn hậu, thông tuệ, giàu nghị lực, bà đã tình nguyện lùi lại phía sau chăm sóc cho gia đình để Đại tướng Võ Nguyên Giáp chuyên tâm việc nước, việc quân.
“Bà đã sống một cuộc đời thanh bạch, dành trọn tình yêu thương với người thân và sự quan tâm chia sẻ với những người xung quanh mình.
Bà cùng Đại tướng dạy dỗ các con, các cháu tinh thần yêu nước, truyền thống vẻ vang của dân tộc, biết ơn sự hy sinh xương máu của đồng bào, chiến sĩ trong các cuộc kháng chiến; tính tự lập, tinh thần trách nhiệm, yêu lao động, sống giản dị, chân thành, là những công dân tốt và có ích cho xã hội”, ông Nguyễn Đức Sơn chia sẻ.
Lễ truy điệu PGS Đặng Bích Hà được tổ chức trọng thể – Ảnh: DANH TRỌNG
Ông Sơn khẳng định hạnh phúc lớn nhất của cuộc đời PGS Đặng Bích Hà là gắn bó với Đại tướng, là hậu phương vững chắc, chăm lo gia đình, giáo dục con cháu, để Đại tướng tập trung toàn tâm toàn ý thực hiện tốt trọng trách được Bác Hồ, Đảng, quân đội, nhân dân giao phó, hoàn thành sứ mệnh lịch sử của dân tộc.
Bà đã sống một cuộc đời thanh bạch vô cùng cao đẹp…
“Sinh thời, tâm nguyện của Đại tướng và Phu nhân là luôn được ở gần nhau. Trong thời khắc đau thương này, xin tiễn biệt PGS Đặng Bích Hà về với Đại tướng Võ Nguyên Giáp ở Vũng Chùa – Đảo Yến sau 11 năm xa cách. Từ nay, ông bà sẽ mãi mãi bên nhau”, ông Sơn bày tỏ.
Gia đình, đồng nghiệp, người thân làm lễ di quan PGS Đặng Bích Hà – Ảnh: DANH TRỌNG
“Tình cảm lãng mạn, sâu đậm, bền chặt của ba mẹ”
Thay mặt gia đình, bà Võ Hòa Bình (con gái cả của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Phu nhân Đặng Bích Hà) nghẹn ngào: “Ngày rằm tháng tám năm nay là ngày gia đình chúng tôi có sự chia ly lớn – mẹ, bà, cụ chúng tôi – PGS Đặng Bích Hà đã về cõi người hiền…”.
Bà Hòa Bình chia sẻ những ngày sau đó là những ngày cả gia đình chung tay lo lễ tang của bà, cụ. Cả gia đình có những khoảng trống vắng, những thời khắc cứ dài hơn trong mất mát và giây phút cùng nhau ôn lại những ngày yên bình, hạnh phúc bên ông bà.
“Những lúc như vậy, ngoài nỗi nhớ, nổi bật lên là hình ảnh, ký ức về tình cảm lãng mạn, sâu đậm, bền chặt của ba mẹ chúng tôi – Đại tướng Võ Nguyên Giáp và PGS Đặng Bích Hà”, bà Hòa Bình nói.
Bà Võ Hòa Bình chia sẻ, cùng chung một góc nhìn, cùng phấn đấu vì một lý tưởng đất nước Việt Nam hòa bình, hạnh phúc, Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Phu nhân Đặng Bích Hà đã ở bên nhau hơn 60 năm.
Cùng với đó, trải qua bao thăng trầm của cuộc đời, những năm dài chiến tranh và những tháng ngày đất nước độc lập, tự do.
“Trong những khi ông bà xa cách, mỗi chúng tôi đều cảm nhận được từ ông bà mong muốn luôn được đồng hành bên nhau. Điều đó lại càng sâu sắc trong những ngày này. Thế là những lời xưa ba mẹ dặn, ý nguyện của ba mẹ đã thực hiện được, cả nhà thực sự nhẹ lòng”, bà Võ Hòa Bình bùi ngùi nói.
Bà Hòa Bình gửi lời cảm tạ đến lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, ban, bộ, ngành, các đoàn thể, nhân dân và bạn bè quốc tế đã đến tiễn đưa PGS Đặng Bích Hà, chia buồn với gia đình.
Sau lễ truy điệu, linh cữu PGS Đặng Bích Hà được đưa lên xe và di chuyển về Vũng Chùa – Đảo Yến (Quảng Bình).
Lễ an táng PGS Đặng Bích Hà được tổ chức vào 6h ngày 29-9 tại đây.
