Nhà xuất bản (NXB) Giáo Dục Việt Nam có hai bộ sách giáo khoa đầy đủ từ lớp 1 đến lớp 12 gồm bộ Kết nối tri thức với cuộc sống và Chân trời sáng tạo. Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại diện NXB này cho biết tính tới ngày 14-8 đã hoàn thành in và nhập kho, hiện phát hành đến tay học sinh các lớp đạt 96,1% kế hoạch, tương ứng với 168,4 triệu bản sách.
Bà PHẠM THỊ HÓA (phó tổng giám đốc Fahasa)
Nhiều đường cung ứng sách
Trước đó ông Nguyễn Văn Tùng – phó tổng biên tập NXB Giáo Dục Việt Nam – cho biết sách tái bản (các lớp 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 10, 11) hoàn thành in và nhập kho gần 100% từ đầu tháng 8-2024. Chỉ còn sách các lớp 5, 9, 12 lần đầu tiên triển khai trong năm học này chậm hơn do phải chờ quy trình chọn sách của các địa phương.
Nhưng đầu tháng 8-2024, đại diện NXB cho biết đã cung ứng khoảng 90% so với kế hoạch. Nhu cầu của phụ huynh muốn có sách mới sớm để cha mẹ và con cái đọc trước, chuẩn bị tâm thế bước vào năm học đã được đáp ứng phần lớn.
Bộ sách giáo khoa Cánh diều (NXB ĐH Sư phạm, NXB ĐH Huế và NXB ĐH Sư phạm TP.HCM phối hợp với Công ty CP Đầu tư xuất bản – thiết bị giáo dục Việt Nam – VEPIC) cũng xuất hiện tại các cửa hàng bán lẻ sớm hơn so với các năm trước.
Có nhiều “con đường” cung ứng sách giáo khoa (SGK). Đó là bán theo số lượng các trường đặt mua giúp phụ huynh, bán lẻ tại các cửa hàng là đơn vị thành viên của NXB, các nhà sách trên toàn quốc.
Trả lời về phản ảnh của phụ huynh không mua được đầy đủ bộ SGK, đại diện NXB Giáo Dục Việt Nam giải thích: Hiện có nhiều SGK theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 do các đơn vị khác nhau xuất bản và số lượng đặt mua tùy thuộc vào nhu cầu chọn sách của các địa phương, các trường. Vì thế những cửa hàng nhỏ lẻ không nắm bắt được chính xác nhu cầu và không dám nhập đủ đầu sách.
Một số cửa hàng chỉ nhập về các sách tiếng Việt (tiểu học), ngữ văn (trung học) và toán còn môn khác không nhập nên có tình trạng phụ huynh không tìm được đủ bộ sách cần.
Giảm giá bìa so với năm trước
Năm nay các bộ SGK đều được điều chỉnh giảm giá bìa so với năm trước. Theo ông Nguyễn Văn Tùng, sách tái bản của bộ SGK Kết nối tri thức với cuộc sống giảm 9,6% giá bìa, bộ Chân trời sáng tạo giảm 11,2%. Với sách các lớp 5, 9, 12 xuất bản lần đầu trong năm học này, NXB Giáo Dục Việt Nam đã hoàn thành kê khai giá theo cơ cấu giá đã giảm như sách tái bản.
NXB Giáo Dục cũng trao tặng 1.000 tủ SGK dùng chung cho các trường, điểm trường cấp THCS ở vùng khó khăn trên toàn quốc. Trung bình mỗi tỉnh có 15 tủ SGK dùng chung, mỗi tủ có khoảng 90 bộ SGK và 6 bộ sách giáo viên từ lớp 6 đến lớp 8 theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Đồng thời tặng bổ sung vào tủ sách dùng chung cấp tiểu học khoảng 30.000 bộ SGK và 2.000 bộ sách giáo viên. Tổng trị giá sách trao tặng khoảng 21 tỉ đồng.
Đơn vị phát hành bộ SGK Cánh diều cũng công bố giảm 20% giá bìa với các sở GD-ĐT khi mua sách trang bị cho thư viện trường học. Mức giá trên cũng được áp dụng với các cá nhân, đơn vị mua sách tặng thư viện để học sinh dùng chung.
Đơn vị này cũng có chính sách giảm giá SGK từ lớp 1 đến lớp 12 cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn khi mua sách tại trường (gồm cả trường hợp mua lẻ hay cả bộ SGK).
Thiếu sách giáo khoa cục bộ
Ngày 15-8, ghi nhận của phóng viên Tuổi Trẻ cho thấy ở một số nhà sách và trường học tại TP.HCM có tình trạng thiếu cục bộ SGK mới in năm nay ở lớp 5, 9 và 12. Tại hệ thống nhà sách Fahasa, SGK là mặt hàng được hỏi nhiều trong ngày 15-8.
“Tôi muốn mua cho con bộ Chân trời sáng tạo lớp 5 nhưng đến nhà sách thì tạm hết hàng” – chị My, phụ huynh ở quận 1, TP.HCM, cho biết.
Ghi nhận tại hệ thống nhà sách này, những bộ sách như SGK lớp 5 bài học, sách bài tập trọn bộ (Chân trời sáng tạo) đang tạm hết hàng. Ở bậc tiểu học, sách lẻ một số cuốn lớp 5 Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức với cuộc sống, Cánh diều cũng không có hàng. Với sách lớp 9, lớp 12 cũng thiếu một số đầu sách. Như sách lớp 9 bộ Chân trời sáng tạo thiếu sách toán tập 1, sách lớp 12 cũng thiếu toán tập 1…
Việc thiếu SGK cũng diễn ra ở một số trường đã đặt sách từ Công ty Sách và thiết bị trường học.
Bà Đỗ Thị Mỹ Hòa – hiệu trưởng Trường tiểu học Võ Trường Toản, quận 10, TP.HCM – cho biết đến nay sách lớp 5 trường đặt theo yêu cầu của phụ huynh về vẫn chưa đủ.
“SGK các lớp 2, 3, 4 đã về đủ nhưng sách lớp 5 về mấy đợt rồi vẫn chưa đủ. Đơn vị cung cấp sách cho trường nói sẽ cung ứng cho chúng tôi trước ngày tựu trường 19-8. Tôi hy vọng đủ sách để giao cho phụ huynh chuẩn bị tươm tất cho con bước vào năm học mới”, cô Hòa cho biết.
Bà Phạm Thị Hóa – phó tổng giám đốc Công ty CP Phát hành sách TP.HCM (Fahasa) – xác nhận hệ thống nhà sách Fahasa có thiếu cục bộ một số tựa sách bài tập một số lớp ở một số bộ, và một số đầu SGK lớp 5, 9, 12 (năm nay là năm đầu tiên in các đầu sách này theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018).
“Đợt in SKG lần 2, NXB nói bị chậm so với kế hoạch phát hành. Hệ thống cơ bản đủ sách chỉ thiếu một số tựa SGK, sách bài tập ở một số lớp do phụ thuộc vào nguồn hàng của NXB”.
Hệ thống nhà sách Phương Nam cho biết đã làm việc với NXB ngay từ cuối năm trước để có SGK cung ứng cho năm sau.
“Năm nay các bộ SGK cơ bản của chúng tôi là đủ. Ngay cả những đầu sách “nóng” thuộc lớp 5, 9, 12 chúng tôi cũng có cung cấp cho học sinh ngay cả thời điểm này” – bà Hoàng Phương, giám đốc marketing của hệ thống nhà sách Phương Nam, cho biết.
Đường dây nóng ghi nhận ý kiến sách giáo khoa
NXB Giáo Dục Việt Nam khuyên phụ huynh nếu mua lẻ thì nên đến các cửa hàng của NXB hay công ty sách và thiết bị trường học của các địa phương. Cũng có thể đặt mua online trên các kênh bán sách có uy tín để được bảo hộ nguồn gốc.
NXB cũng cung cấp đường dây nóng (0344.181.018) từ 8h-22h hằng ngày (kể cả thứ bảy, chủ nhật và ngày lễ) để ghi nhận ý kiến phản ảnh của cha mẹ học sinh về tình trạng không mua được sách hay mua nhầm sách giả kém chất lượng.
Trường lên phương án hỗ trợ
Một số trường tiểu học, phổ thông tại TP.HCM đã lên phương án hỗ trợ phụ huynh mua SGK cho học sinh ngay từ cuối năm học trước hoặc khi nộp hồ sơ nhập học.
“Từ cuối năm học trước, trường đã để giáo viên chọn SGK rồi thông báo với phụ huynh. Nếu phụ huynh có nhu cầu, chúng tôi sẽ làm việc với NXB để cung cấp. Đối với học sinh lớp 1, ngay khi vào trường nộp hồ sơ, phụ huynh cũng được thông báo về sự hỗ trợ này.
Trong hè, khi SGK về, trường sẽ thông báo với phụ huynh nếu đã có SGK” – cô Trần Thị Thu Hương, hiệu trưởng Trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng, quận 1, TP.HCM, cho biết. Tại trường này có khoảng 80% phụ huynh đăng ký qua kênh nhà trường.
Tương tự Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong cũng lên phương án hỗ trợ phụ huynh mua sách trong bối cảnh trường chọn lựa đầu sách theo yêu cầu dạy học riêng. “Chúng tôi vừa công bố SGK ở trang web vừa hỗ trợ học sinh mua bằng cách đặt hàng nếu các em thấy cần thiết”, một cán bộ của trường này cho biết.