Giá dầu nhảy múa trên ‘chảo lửa’ Trung Đông

Tuần này giá dầu thế giới có sự tăng giảm đáng chú ý, trong đó giá dầu thô Brent (được xem là tiêu chuẩn cho giá dầu thế giới) có lúc vượt ngưỡng 81 USD/thùng nhưng rồi lại giảm xuống, ngay sau khi vụ ám sát thủ lĩnh chính trị Hamas Ismail Haniyeh làm dấy lên mối lo ngại về một cuộc xung đột rộng lớn hơn ở Trung Đông.

Nhà đầu tư theo dõi sát

Sau khi thông tin thủ lĩnh Hamas bị ám sát hôm 31-7 lan truyền, giá dầu thô Brent có lúc giao dịch cao hơn 1,1% ở mức 81,76 USD/thùng, trong khi giá dầu thô ngọt nhẹ Mỹ (WTI) tăng 1,2% ở mức 78,86 USD/thùng. Tuy nhiên đến phiên giao dịch ngày 1-8, khép phiên giá dầu Brent giảm 1,6%, xuống 79,52 USD/thùng, trong khi giá dầu WTI giảm 2,1%, xuống còn 76,31 USD/thùng.

Việc giá dầu thế giới tăng vượt ngưỡng 81 USD/thùng sau đó lại giảm xuống gây ra sự chú ý. Theo giải thích của ông Dennis Kissler – phó chủ tịch cấp cao phụ trách giao dịch tại Công ty BOK Financial, thị trường hiện tại nhận ra rằng chưa có sự gián đoạn nguồn cung nào diễn ra trên thực tế.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư vẫn đang theo dõi sát liệu có sự gián đoạn nào hay không, đặc biệt là đối với các tuyến đường vận chuyển dầu mỏ. Thời gian qua nhóm phiến quân Houthi được Iran hậu thuẫn đã tấn công các tàu đi qua Biển Đỏ, buộc các tàu chở dầu phải chọn các tuyến đường thay thế dài hơn.

Các nhà phân tích tại Hãng phân tích kinh tế và tài chính ING lưu ý “thị trường có thể sẽ cần định giá phần bù rủi ro địa chính trị lớn hơn cho đến khi những căng thẳng này lắng xuống”. Trong khi Israel không thừa nhận cũng không phủ nhận vụ ám sát ông Haniyeh, thì Iran đã tuyên bố sẽ trả đũa vì vụ ám sát diễn ra trên lãnh thổ Iran.

Ông Dennis Kissler cho rằng hiện tại thị trường đang chuyển sự tập trung từ các vấn đề địa chính trị sang nhu cầu dầu thô toàn cầu.

Hôm 1-8, cuộc họp cấp bộ trưởng của Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ và các đồng minh (OPEC+) đã giữ nguyên chính sách sản lượng dầu. Theo đó, như đã thống nhất hồi tháng 6, OPEC+ muốn một số thành viên phải hạ dần mức cắt giảm 2,2 triệu thùng dầu mỗi ngày từ tháng 10-2024 đến tháng 9-2025. Nhóm này cũng đồng ý gia hạn các mức cắt giảm 3,66 triệu thùng dầu/ngày trước đó đến cuối năm 2025.

Trong khi đó, dữ liệu mới của Chính phủ Mỹ cho thấy nhu cầu xuất khẩu mạnh mẽ đã đẩy lượng dầu thô dự trữ của Mỹ giảm 3,4 triệu thùng trong tuần kết thúc ngày 26-7 xuống còn 433 triệu thùng.

Còn với Trung Quốc, về dài hạn nhà phân tích Priyanka Sachdeva của Phillip Nova cho biết các nhà đầu tư không tin tưởng vào nhu cầu của Trung Quốc và lo ngại này sẽ hạn chế mức tăng của giá dầu. Một cuộc khảo sát được công bố ngày 1-8 cho thấy hoạt động sản xuất của Trung Quốc trong tháng 7 đã giảm lần đầu tiên trong chín tháng qua do đơn đặt hàng mới giảm.

Ngoài ra, Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) ngày 1-8 đã cắt giảm lãi suất từ mức cao kỷ lục 16 năm. Trước đó, chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell cho biết Fed có thể hạ lãi suất vào tháng 9. Lãi suất thấp hơn làm giảm chi phí đi vay, từ đó thúc đẩy hoạt động kinh tế và nhu cầu dầu mỏ.

Hàng không lo lắng

Việc thủ lĩnh chính trị Hamas bị ám sát có thể tác động đáng kể tới các cuộc đàm phán ngừng bắn giữa Hamas và Israel ở Dải Gaza. Trong lúc khó tìm ra lối thoát, căng thẳng địa chính trị tiếp tục dâng lên ở Trung Đông, nơi chiếm phần lớn trữ lượng dầu toàn cầu, làm tăng rủi ro cung ứng trên thị trường.

OPEC+ hiện nay cắt giảm sản lượng tổng cộng 5,86 triệu thùng dầu/ngày, tương đương khoảng 5,7% nhu cầu toàn cầu, sau một loạt bước đã nhất trí kể từ năm 2022 nhằm củng cố thị trường trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu không chắc chắn và nguồn cung bên ngoài nhóm tăng lên.

Vào lúc này giới quan sát đặc biệt lo ngại về những kịch bản như: Iran và các lực lượng ủy nhiệm phát động tấn công trả đũa Israel, một cuộc chiến toàn diện giữa Israel và nhóm vũ trang Hezbollah ở Lebanon…

Theo Hãng tin Reuters ngày 2-8, các hãng hàng không đang tránh không phận Iran và Lebanon, đồng thời hủy các chuyến bay đến Israel và Lebanon vì lo ngại một cuộc xung đột lớn có thể xảy ra trong khu vực sau vụ thủ lĩnh Hamas Haniyeh bị ám sát ở Iran và vụ Israel tuyên bố tiêu diệt chỉ huy cấp cao Fuad Shukr của Hezbollah trong cuộc không kích ở Lebanon tuần này.

Chẳng hạn Hãng hàng không Singapore Airlines đã ngừng các chuyến bay qua không phận Iran từ sáng sớm 2-8 và đang sử dụng các tuyến đường thay thế. Nhiều hãng hàng không khác, bao gồm các hãng hàng không của Mỹ và châu Âu, từ trước đó đã tránh bay qua không phận Iran, đặc biệt là kể từ sau các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái (drone) giữa Iran và Israel hồi tháng 4.

Nỗi lo ‘chiến tranh tàn khốc’ ở Trung Đông

Căng thẳng đã leo thang đáng kể ở Trung Đông: vài giờ sau khi Israel tuyên bố tiêu diệt chỉ huy cấp cao của nhóm Hezbollah ở Beirut (Lebanon) thì rộ tin thủ lĩnh chính trị Hamas Haniyeh bị ám sát ở Tehran (Iran).