Nội dung đáng chú ý là TP.HCM sẽ thực hiện đề án hỗ trợ xây dựng, cải tạo các nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ trở thành nhà trọ an toàn. Từ đó, người dân có thể tìm nhà trọ an toàn thuận tiện trên app điện thoại.
Hẻm rộng tối thiểu 4m và cách đường không quá 100m
Đề cương của Sở Xây dựng dự kiến đề xuất nhà thuê trọ phải đảm bảo diện tích bình quân tối thiểu là 5m2 sàn/người. Bên cạnh đó, hẻm xây dựng nhà cho thuê trọ phải có chiều rộng tối thiểu 4m và cách đường chính không quá 100m.
Mọi phòng trong nhà phải đảm bảo có hành lang dẫn ra lối thoát nạn… Phòng trọ muốn hoạt động kinh doanh phải đảm bảo các tiêu chí này.
Theo sở, quy định diện tích sàn tối thiểu giúp giới hạn số lượng người trong mỗi phòng và số lượng phòng trong mỗi nhà trọ, bảo đảm điều kiện sinh hoạt và an toàn cho người thuê trọ.
Các tiêu chí về diện tích tối thiểu, an toàn về phòng cháy chữa cháy sẽ được Công an TP.HCM phối hợp với Sở Xây dựng ban hành hướng dẫn dự kiến vào cuối tháng 10-2024.
Trên cơ sở đó, UBND TP.HCM sẽ ban hành quyết định “Quy định về diện tích tối thiểu và an toàn phòng cháy chữa cháy đối với nhà ở riêng lẻ cho thuê trọ trên địa bàn TP.HCM” làm cơ sở tạo ra các nhà trọ an toàn trên địa bàn.
TP.HCM sẽ chọn ba khu vực có đông nhà ở riêng lẻ cho thuê trọ để thực hiện thí điểm rồi sơ kết, đánh giá, tiến tới áp dụng trên toàn TP.
Hiện nay, tại TP.HCM có khoảng 60.500 nhà trọ tư nhân đang kinh doanh. Những nhà trọ này chia thành hai nhóm. Nhóm 1 là dãy phòng cho thuê độc lập có 34.800 công trình, với tổng số người thuê tối đa hơn 943.000 người. Nhóm 2 là nhà ở riêng lẻ ngăn chia từng phòng để cho thuê có 25.670 công trình, với số người thuê tối đa hơn 486.000 người.
Kết quả khảo sát ban đầu mới đây của Sở Xây dựng cho thấy có khoảng 12.800 nhà trọ/60.500 nhà trọ (chiếm tỉ lệ 21%) không đủ điều kiện an toàn để tiếp tục hoạt động.
Trong đó, khoảng 4.600 nhà trọ chưa đáp ứng các tiêu chí về diện tích sàn bình quân tối thiểu và 8.200 nhà trọ chưa đáp ứng tiêu chí về phòng cháy chữa cháy. Các nhà trọ này phải chuyển đổi nhằm đạt tiêu chuẩn quy định tối thiểu về nhà trọ an toàn để tiếp tục được hoạt động.
Trả lời Tuổi Trẻ, ông Lê Quang Phú – một người cho thuê trọ ở quận Tân Bình – nói mục tiêu của đề án như vậy là tốt. Tuy nhiên, đề án cần có tính thực tiễn và đặt ra thời hạn là khi nào.
Theo ông Phú, lý do là hiện nay đa phần các nhà trọ, phòng trọ ở TP.HCM khó đáp ứng được tiêu chuẩn 5m2 sàn/người. Và trong trường hợp yêu cầu nhà thuê trọ phải nằm trong hẻm rộng tối thiểu là 4m và cách đường chính không quá 100m thì có bao nhiêu nhà đáp ứng được, nếu không đáp ứng được thì phải làm sao?
Ứng dụng công nghệ để quản lý
Một trong những mục tiêu của đề án này là TP.HCM sẽ ứng dụng công nghệ để quản lý các nhà trọ đạt chuẩn an toàn. TP sẽ xây dựng một ứng dụng “nhà trọ an toàn” trên điện thoại, cập nhật dữ liệu những nhà trọ đạt chuẩn an toàn, hỗ trợ kết nối giữa chủ nhà và người thuê trọ.
Chị Huỳnh Mỹ Quyên (25 tuổi, quê Đồng Tháp, hiện thuê trọ tại quận Bình Tân) chia sẻ, dù đã sống tại TP.HCM bảy năm nhưng mỗi lần chuyển trọ vẫn là “một nỗi ám ảnh”.
Theo chị Quyên, cách tìm trọ phổ biến nhất hiện nay là thông qua các hội nhóm trên mạng xã hội, kèm hình ảnh đẹp mắt. Tuy nhiên khi đến nơi thì khác hoàn toàn, nhà cũ kỹ, lối đi chật hẹp, ô nhiễm và kém an ninh.
“Ứng dụng nhà trọ an toàn sẽ giảm bớt rủi ro, lừa đảo, tiết kiệm thời gian tìm kiếm. Nhưng chúng tôi cũng lo ngại liệu các nhà trọ đạt chuẩn thì có tăng giá thuê hay không” – chị Quyên chia sẻ.
Trong khi đó, anh Nguyễn Gia Linh – chủ nhà trọ ở TP Thủ Đức – mong muốn được cơ quan chức năng hướng dẫn chi tiết các tiêu chuẩn, quy chuẩn về diện tích tối thiểu, an toàn phòng cháy để cấp phép xây dựng một cách chính thức và đáp ứng yêu cầu của nhà trọ đạt chuẩn an toàn.
“Tôi rất quan tâm đến diện tích bình quân tối thiểu dự kiến 5m2 sàn/người. Tôi mong cơ quan chức năng tính toán và hướng dẫn cách tính sao cho hợp lý để bảo đảm quyền lợi bên cho thuê, dù không phải chủ nhà trọ nào cũng muốn nhận nhiều người thuê để tối đa hóa lợi nhuận” – anh Linh nói.
Không đạt điều kiện sẽ hỗ trợ vay vốn chuyển đổi ngành nghề kinh doanh
Theo Sở Xây dựng, kết quả khảo sát từ ngày 26-6 đến ngày 8-7-2024 về nhu cầu của người cho thuê và người thuê trọ (với 1.734 bản câu hỏi) cho thấy “xác nhận nhà cho thuê trọ đạt chuẩn an toàn” và “giá thuê hoặc cho thuê” là hai yếu tố quan trọng khi quyết định thuê hoặc cho thuê trọ.
Để hỗ trợ cho nhà trọ an toàn, Sở Xây dựng tham mưu UBND giao các sở ngành liên quan đề xuất về việc hỗ trợ vay ưu đãi cho người cho thuê trọ có nhu cầu vay vốn đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp nhà trọ đạt chuẩn theo quy định của UBND TP.HCM. Trường hợp không thỏa điều kiện về diện tích tối thiểu và an toàn phòng cháy sẽ hỗ trợ vay vốn chuyển đổi ngành nghề kinh doanh.
■ Luật sư Bùi Quốc Tuấn (Đoàn luật sư TP.HCM):
Cần hướng dẫn phù hợp
Hiện nay, Luật Cư trú quy định diện tích bình quân tối thiểu để đăng ký thường trú là 8m2/người và TP.HCM cũng áp dụng diện tích này để cho “nhập khẩu”. Còn Sở Xây dựng dự kiến đề xuất nhà cho thuê trọ bảo đảm diện tích bình quân tối thiểu là 5m2 sàn/người là phù hợp. Tuy nhiên quan trọng là cần hướng dẫn cách tính sao cho hợp lý, phù hợp với dạng nhà cho thuê.
Ví dụ, đối với nhóm nhà trọ dạng dãy phòng cho thuê độc lập thì khá dễ dàng để tính diện tích sàn vì thường chỉ gồm sàn trệt cộng thêm một phần sàn lửng. Căn cứ vào đó để xét rằng phòng cho thuê đó được tối đa bao nhiêu người thuê trọ.
Tuy nhiên với nhà ở riêng lẻ cho thuê phòng trọ thì cần có cách tính khác bởi nếu không có hướng dẫn cách tính phù hợp thì sẽ gây khó khăn đối với người cho thuê trọ.