Dự án khu nhà ở Khởi Thành có tên thương mại là Paris Hoàng Kim, được xây dựng trên khu đất có diện tích 7.079 m2 tại phường Bình Khánh, quận 2 (nay là phường An Khánh, TP Thủ Đức).
Quy mô của dự án gồm khu chung cư kết hợp thương mại – dịch vụ, văn phòng gồm 26 tầng, 412 căn hộ và khu nhà liên kế vườn. Dự án do Công ty TNHH Xây dựng và kinh doanh nhà Khởi Thành làm chủ đầu tư, đã đưa vào sử dụng.
Áp dụng văn bản hết hiệu lực để bố trí số lượng căn hộ
Kết luận thanh tra số 326 nêu rõ trong quá trình thực hiện dự án từ năm 2019-2022, Sở Xây dựng TP.HCM đã cơ bản thực hiện đầy đủ nhiệm vụ được giao. Chủ đầu tư cũng tuân thủ quy định pháp luật về xây dựng, thực hiện nghĩa vụ tài chính theo yêu cầu của cơ quan Nhà nước.
Tuy nhiên, vẫn còn những tồn tại, hạn chế, thiếu sót tại dự án này.
Cụ thể, Sở Xây dựng đã căn cứ kết quả thẩm định của Cục Quản lý hoạt động xây dựng để cấp giấy phép xây dựng tăng diện tích đất xây dựng hơn 123m², tăng diện tích sàn xây dựng sàn có chức năng thương mại – dịch vụ, văn phòng, tiện ích công cộng, kỹ thuật sử dụng hơn 913m² và tăng diện tích bãi đỗ xe ở tầng hầm hơn 14.230m².
Việc này dẫn đến thay đổi so với chỉ tiêu quy hoạch được duyệt không còn chức năng đậu xe nổi và giảm diện tích sàn ở khoảng 913,62m² là chưa đảm bảo theo Luật Xây dựng năm 2014.
Đáng chú ý, Thanh tra TP chỉ ra việc Sở Xây dựng áp dụng văn bản hướng dẫn “hết hiệu lực” của Bộ Xây dựng để xem xét bố trí số lượng căn hộ là chưa đủ cơ sở pháp lý. Tuy nhiên, Thanh tra TP cho rằng chưa xác định được có hậu quả phát sinh.
Ngoài ra, sở này còn chưa chủ động tham mưu cho UBND TP quy định phương pháp xác định dân số trong các tòa nhà chung cư, nhà chung cư hỗn hợp theo quy định khi có bất cập, chưa thống nhất trong thực tế.
Chưa đủ cơ sở để xác định “cố ý làm trái”
Theo kết luận thanh tra, trong quá trình triển khai dự án, có nội dung công dân tố cáo Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng phần ngầm cho công trình mà chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng.
Kết luận thanh tra xác định “điều này trên thực tế là có xảy ra”. Tuy nhiên, chưa có đủ cơ sở xác định Sở Xây dựng “cố ý làm trái quy định của pháp luật” do quy hoạch phần ngầm còn có vướng mắc, bất cập về quy định pháp luật.
Sở Xây dựng lẽ ra phải trả lại hồ sơ để chủ đầu tư bổ sung cho phù hợp, nhưng lại căn cứ vào kết quả thẩm định của Cục Quản lý hoạt động xây dựng để cấp phép. Điều này là chưa đảm bảo theo quy định tại Luật Xây dựng năm 2014, Thông tư số 15 của Bộ Xây dựng hướng dẫn về cấp phép xây dựng.
“Trách nhiệm chính thuộc về bộ phận tham mưu cấp giấy phép xây dựng thuộc Sở Xây dựng, lãnh đạo Sở Xây dựng được phân công phụ trách thời kỳ có liên quan. Giám đốc Sở Xây dựng thời kỳ có liên quan chịu trách nhiệm chung với vai trò người đứng đầu”, kết luận thanh tra nêu.
Ngoài ra, kết thuận thanh tra cũng chỉ ra Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM có thực hiện ý kiến kết luận của các cơ quan Trung ương trong việc thực hiện nghĩa vụ tài chính tại dự án nhưng còn chậm, làm ảnh hưởng đến việc thu nộp ngân sách Nhà nước.
Còn UBND quận 2 (nay là UBND TP Thủ Đức) và UBND phường Bình Khánh (nay là phường An Khánh, TP Thủ Đức) đã tổ chức lấy ý kiến cộng đồng dân cư không đúng về hình thức, thời gian lấy ý kiến cũng không đảm bảo. Thực hiện không đúng theo quy định của Luật Quy hoạch đô thị.
Kiểm điểm với các tập thể, cá nhân liên quan
Thanh tra TP kiến nghị chủ tịch UBND TP có ý kiến chỉ đạo, giao Sở Xây dựng tổ chức kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân có liên quan thuộc thẩm quyền quản lý và có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục về những tồn tại, hạn chế, thiếu sót trong công tác cấp giấy phép xây dựng đã nêu.
Đồng thời, giao giám đốc Sở Xây dựng xác định nghĩa vụ nhà ở xã hội nếu có của Công ty Khởi Thành đối với dự án chung cư Khởi Thành.
Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Cục Thuế TP, Sở Tài chính… căn cứ các quy định pháp luật đất đai, nhà ở có liên quan tham mưu cho UBND TP xử lý trường hợp tại dự án khu nhà Khởi Thành và các trường hợp có pháp lý tương tự về việc thực hiện nghĩa vụ nhà ở xã hội.
Sở Tài nguyên và Môi trường khẩn trương phối hợp với Cục Thuế TP và các cơ quan liên quan để có phương án thu tiền sử dụng đất đối với phần diện tích chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính theo kết luận của Đoàn thanh tra Bộ Tài chính tại dự án cho phù hợp với quy định pháp luật…
Theo Thanh tra TP, tính đến tháng 12-2022, Công ty Khởi Thành đã thực hiện nghĩa vụ tài chính với tổng số tiền khoảng 60 tỉ đồng đối với diện tích hơn 4.280m². Trong đó, tiền sử dụng đất đã nộp là khoảng 2,78 tỉ đồng, đơn giá đất là 716.800 đồng/m² chia làm 2 đợt vào 2006 và 2012.
Ngoài ra, nghĩa vụ tài chính bổ sung đã nộp khi điều chỉnh quy hoạch là 57,13 tỉ đồng vào 2022.