“Tôi cảm thấy tổng thống nên có ít nhất một tiếng nói ở đó”, ông Trump nói với các phóng viên tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida ngày 8-8. “Tôi nghĩ rằng trong trường hợp của tôi, tôi đã kiếm được rất nhiều tiền, tôi rất thành công, và tôi tin rằng tôi có trực giác tốt hơn so với nhiều người ở Cục Dự trữ Liên bang (Fed) hoặc thậm chí là chủ tịch của cơ quan này”.
Theo báo cáo của Wall Street Journal vào tháng 4, các đồng minh của cựu tổng thống đã soạn thảo các đề xuất nhằm làm xói mòn sự độc lập của Fed nếu ông giành chiến thắng.
Phát biểu của ông Trump ngày 8-8 cho thấy ông hoàn toàn ủng hộ đề xuất đó: Nếu trở thành tổng thống, ông nên được tham vấn về các quyết định liên quan đến lãi suất, đồng thời các đề xuất điều chỉnh của Fed nên được Nhà Trắng xem xét.
Theo Hãng tin Reuters, chủ tịch Fed và sáu thành viên khác trong Hội đồng Thống đốc của ngân hàng trung ương này được tổng thống đề cử và cần được Thượng viện phê chuẩn.
Tuy nhiên, Fed có sự độc lập đáng kể trong việc đưa ra các quyết định chính sách có ảnh hưởng lớn đến hướng đi của nền kinh tế lớn nhất thế giới và các thị trường tài sản toàn cầu.
Một trong những yếu tố hỗ trợ vị thế của đồng USD là đồng tiền dự trữ toàn cầu chính là khả năng của Fed trong việc thiết lập chính sách tiền tệ một cách độc lập mà không chịu sự giám sát chính trị.
Vị thế này là chìa khóa cho khả năng vay mượn gần như không giới hạn của chính phủ Mỹ trên các thị trường trái phiếu toàn cầu với lãi suất tương đối thấp, bất chấp mức nợ 35 nghìn tỉ USD.
Tổng thống tiếp theo, có thể là ông Trump hoặc ứng viên Đảng Dân chủ Kamala Harris, sẽ có cơ hội chọn chủ tịch Fed tiếp theo trong hai năm đầu nhiệm kỳ của họ.
Cách duy nhất để can thiệp vào sự độc lập của Fed là đề cử và giành được sự phê chuẩn cho ứng viên vị trí chủ tịch, và người này sẵn sàng tuân theo mong muốn của ông Trump về việc nắm quyền kiểm soát ngân hàng trung ương.
Các nhà kinh tế lo ngại rằng điều này có thể dẫn đến những sai lầm chính sách tương tự như đã xảy ra vào đầu những năm 1970, khi Chủ tịch Fed Arthur Burns bị Tổng thống Richard Nixon – người đã bổ nhiệm ông – gây áp lực để duy trì chính sách tiền tệ mở rộng trước cuộc bầu cử năm 1972, mặc dù có bằng chứng về áp lực lạm phát gia tăng.
Đến năm 1974, lạm phát đã vượt quá 12% và trở thành một vấn đề dai dẳng trong suốt thập kỷ sau đó, cho đến khi Chủ tịch Fed Paul Volcker kiểm soát được thông qua việc tăng lãi suất mạnh mẽ, gây ra hai cuộc suy thoái vào đầu những năm 1980.
Nhiệm kỳ của Chủ tịch Fed hiện tại, ông Jerome Powell, sẽ kết thúc vào năm 2026, trong khi vai trò của ông tại Hội đồng Thống đốc của Fed sẽ kết thúc vào năm 2028.
Ông Powell được bổ nhiệm lần đầu vào Hội đồng Thống đốc của Fed bởi cựu Tổng thống Barack Obama, nhưng ông Trump là người đã chọn ông Powell dẫn dắt ngân hàng trung ương từ đầu năm 2018.
Ông Trump nhanh chóng chuyển sang chỉ trích ông Powell sau đó, phản đối các đợt tăng lãi suất mà Fed thực hiện trong năm đầu tiên mà ông Powell tại vị.
Trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg được công bố vào tháng trước, ông Trump cho biết sẽ không cố gắng loại bỏ ông Powell nếu đắc cử.
Để không bỏ lỡ các thông tin liên quan bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024, mời bạn đọc theo dõi chuyên trang bầu cử tổng thống Mỹ 2024 của Tuổi Trẻ Online tại đây.