Ngày 17-7, Hãng tin Reuters dẫn một nguồn tin ngoại giao giấu tên và một tài liệu của Philippines cho biết Philippines và Trung Quốc sẽ thiết lập ba kênh liên lạc mới về vấn đề hàng hải, để hỗ trợ giải quyết những tranh chấp ở khu vực Biển Đông.
Theo tài liệu nói trên, lãnh đạo hai nước chỉ định một số đại diện liên lạc thông qua kênh liên lạc đầu tiên, kênh còn lại dành cho các bộ trưởng, thứ trưởng Ngoại giao hoặc các đại diện khác.
Ngoài ra, sau khi Lực lượng tuần duyên Philippines (PCG) và hải cảnh Trung Quốc ký một biên bản ghi nhớ (MOU) mới, họ sẽ trao đổi thông qua kênh liên lạc còn lại.
Hiện cả Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Bộ Ngoại giao Philippines và Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila đều chưa trả lời các yêu cầu bình luận về thông tin này.
Nguồn tin giấu tên của Philippines cho biết Bộ Ngoại giao Philippines đang thảo luận với Bắc Kinh về cách quản lý việc thực hiện các kênh liên lạc mới này.
Đây là động thái mới nhất của Manila và Bắc Kinh trong nỗ lực giải quyết các tranh chấp ở khu vực Biển Đông, sau vụ đụng độ tại bãi Cỏ Mây hôm 17-6.
Trước đó vào sáng 17-6, hải cảnh Trung Quốc cáo buộc một tàu tiếp tế Philippines đã tiếp cận nguy hiểm một tàu Trung Quốc, dẫn đến va chạm sau khi tàu này di chuyển vào vùng biển gần bãi Cỏ Mây.
Vụ việc khiến một thủy thủ bị mất ngón tay, một số tàu bị hư hại. Philippines cũng tố phía Trung Quốc mang dao, rìu lên tàu Philippines và thu giữ vũ khí.
Thời gian qua, Philippines thường xuyên tố cáo các tàu hải cảnh Trung Quốc quấy rối, ngăn chặn, thực hiện các hành động nguy hiểm như phun vòi rồng vào các tàu đang làm nhiệm vụ tiếp tế của Philippines ở Biển Đông, đặc biệt là khu vực xung quanh hai bãi cạn Scarborough và bãi Cỏ Mây.
Nằm trong khu vực quần đảo Trường Sa của Việt Nam, bãi Cỏ Mây thường xuyên ghi nhận các vụ va chạm giữa tàu hải cảnh Trung Quốc và tàu tiếp tế Philippines trong thời gian qua. Bãi cạn này cách đảo Palawan của Philippines khoảng 200km và cách đảo Hải Nam của Trung Quốc hơn 1.000km.
Ngoài ra, các tàu của Bắc Kinh và Manila cũng thường xảy ra đụng độ tại bãi cạn Scarborough cách đảo Luzon của Philippines khoảng 230km và cách bờ biển đông nam Trung Quốc khoảng 1.000km.