Tổng thống Timor-Leste José Ramos-Horta – Ảnh: AFP
Ngày 29-7, Bộ Ngoại giao cho biết Tổng thống Timor-Leste José Ramos-Horta sẽ thăm cấp nhà nước Việt Nam từ ngày 31-7 đến ngày 3-8, theo lời mời của Chủ tịch nước Tô Lâm.
Đây là đoàn nguyên thủ quốc gia thứ năm thăm cấp nhà nước Việt Nam tính từ đầu năm 2024 đến nay.
Trước đó vào tháng 1 năm nay, Việt Nam đã đón ba đoàn nguyên thủ nước ngoài thăm cấp nhà nước gồm Tổng thống Indonesia Joko Widodo (từ ngày 11 đến 13-1), Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier (ngày 23 và 24-1), Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr (ngày 29 và 30-1).
Tiếp đó vào tháng 6, trong hai ngày 19 và 20, Việt Nam đã đón Tổng thống Nga Vladimir Putin thăm cấp nhà nước theo lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Được biết đây là lần thứ hai ông José Ramos-Horta đến thăm Việt Nam trên cương vị nguyên thủ quốc gia của Timor-Leste.
Vị chính khách từng được trao giải Nobel Hòa bình vào năm 1996 từng thăm chính thức Việt Nam lần đầu tiên với tư cách tổng thống vào tháng 4-2010, theo Bộ Ngoại giao Việt Nam.
Chuyến đi đã thúc đẩy quan hệ song phương, trong đó có việc Timor-Leste mở đại sứ quán tại Hà Nội vào tháng 4-2012.
Ông José Ramos-Horta từng làm tổng thống Timor-Leste từ năm 2007 đến 2012. Sau hai vòng bầu cử vào tháng 3 và tháng 4-2022, ông đắc cử và chính thức bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống thứ hai vào tháng 5 cùng năm.
Trong những năm qua, trao đổi thương mại giữa Việt Nam và Timor-Leste còn khiêm tốn, một chiều với việc nước ta chủ yếu xuất khẩu sang nước bạn.
Trong đó, mặt hàng gạo chiếm hơn 90% hàng hóa xuất khẩu sang Timor-Leste, còn lại là hàng tiêu dùng, thực phẩm chế biến.
Năm 2023, Việt Nam xuất khẩu 15.320 tấn gạo sang Timor-Leste, trị giá gần 8,8 triệu USD. Tính trong bốn tháng đầu năm 2024, nước ta xuất khẩu 3.866 tấn gạo sang Timor-Leste, trị giá gần 2,6 triệu USD.
Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông quân đội (Viettel) hiện có dự án đầu tư cung cấp dịch vụ viễn thông tại Timor-Leste với tên gọi Telemor, được thành lập ngày 22-8-2012 và có vốn đầu tư ban đầu 500.000 USD, sau đó tăng dần lên 10 triệu USD.
Sau 10 năm phát triển, Telemor đã góp phần làm thay đổi nền viễn thông Timor-Leste, đóng góp quá trình phát triển của nước này. Năm 2023, doanh thu dịch vụ Telemor đạt 44,5 triệu USD, đạt mức tăng trưởng 17,4% so với năm 2022.
Hai nước có tiềm năng hợp tác trong các lĩnh vực nông nghiệp, dầu khí, thủy sản, xây dựng cơ sở hạ tầng cũng như trao đổi hàng nông sản, dệt may, hàng tiêu dùng, máy công nghiệp, thiết bị điện, giáo dục, văn hóa, du lịch…
Về hợp tác đa phương, Việt Nam sẽ tiếp tục cùng các nước ASEAN và Ban Thư ký ASEAN hỗ trợ Timor-Leste trong quá trình chuẩn bị và tăng cường năng lực, tạo điều kiện thuận lợi để nước này chính thức gia nhập ASEAN.
Quan hệ hữu nghị lâu đời Việt Nam và Timor-Leste
Theo Bộ Ngoại giao, Việt Nam là một trong những nước đầu tiên công nhận Mặt trận Cách mạng vì một Timor-Leste độc lập (FRETILIN) vào tháng 9-1975. Hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 28-7-2002.
Dự kiến trong thời gian ở Việt Nam, Tổng thống Timor-Leste José Ramos-Horta sẽ dự lễ đón chính thức, hội đàm với Chủ tịch nước Tô Lâm và một số cuộc gặp, hoạt động quan trọng khác.
