Theo Hãng tin AFP, ngày 26-7, trong khuôn khổ Hội nghị ngoại trưởng ASEAN lần thứ 57, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đưa ra nhiều cảnh báo với người đồng cấp Philippines Enrique Manalo về quan hệ ngoại giao hai nước.
Thông báo được Bộ Ngoại giao Trung Quốc phát ngày 27-7 khẳng định ông Vương nhấn mạnh với ông Manalo về việc quan hệ Trung Quốc – Philippines đang ở ngã ba đường, nơi chỉ có đối thoại là ngã rẽ đúng đắn.
Ngoại trưởng Trung Quốc khẳng định quan hệ hai nước đối diện nhiều thử thách vì Philippines “đã liên tục vi phạm những điều được hai bên thống nhất, cũng như những cam kết của chính nước này”, theo Reuters.
Ngoài ra, biên bản hội nghị cũng ghi nhận ông Vương kêu gọi Manila “tôn trọng những cam kết của mình” trong “thỏa thuận tạm thời”, thay vì “đi ngược lại, hay tạo ra bất kỳ sự phức tạp nào”.
Thỏa thuận trên vừa được hai nước công bố hồi tuần trước, nhằm hạ nhiệt căng thẳng trên Biển Đông.
“Nếu (Philippines) không tuân thủ, Trung Quốc chắc chắn sẽ phản hồi kiên quyết”, ông Vương cảnh báo.
Ngoài ra, ngoại trưởng Trung Quốc không quên cảnh báo Philippines về mọi hệ thống tên lửa Mỹ, bao gồm hệ thống Typon, được Washington triển khai trên lãnh thổ Philippines hồi tháng 4 để phục vụ mục đích tập trận.
“Việc Philippines triển khai hệ thống tên lửa tầm trung của Mỹ sẽ dẫn đến căng thẳng và đối đầu trong khu vực, dẫn đến một cuộc chạy đua vũ trang. Điều này hoàn toàn đi ngược lợi ích và mong muốn người dân Philippines”, ông Vương tuyên bố.
Đáp lời ông Vương Nghị, tối 26-7, ông Manalo bày tỏ hy vọng Bắc Kinh cũng sẽ tuân thủ “thỏa thuận tạm thời”.
“Nếu các bên thực hiện kế hoạch, và chúng tôi hy vọng Trung Quốc sẽ làm thế, chúng tôi sẽ có thể tiếp tục tiếp tế cho các quân nhân trong con tàu (Sierra Madre) mà không bị cản trở. Tôi nghĩ đó sẽ là một bước tiến quan trọng trong việc giải quyết căng thẳng. Mong là nó có thể mở đường cho các lĩnh vực hợp tác khác ở Biển Đông”, ngoại trưởng Philippines tuyên bố.
Nhiệm vụ tiếp tế đầu tiên sau thỏa thuận suôn sẻ
Sáng 27-7, Philippines cho biết nhiệm vụ tiếp tế và luân chuyển thuyền viên đầu tiên cho tàu quân sự Sierra Madre từ sau khi “thỏa thuận tạm thời” được công bố đã thành công tốt đẹp.
Manila cho biết nhiệm vụ trên đã hoàn thành mà không có “bất kỳ sự việc không hay nào”.
Nằm trong khu vực quần đảo Trường Sa của Việt Nam, bãi Cỏ Mây nằm cách đảo Palawan của Philippines khoảng 200km và cách đảo Hải Nam của Trung Quốc hơn 1.000km. Theo phán quyết của Tòa trọng tài vụ kiện Biển Đông năm 2016, bãi Cỏ Mây nằm trên thềm lục địa Philippines.
Philippines đã để tàu BRP Sierra Madre mắc cạn vào năm 1999 để duy trì yêu sách lãnh thổ của họ đối với bãi Cỏ Mây. Trên con tàu gỉ sét này có một lực lượng nhỏ của Philippines đang đồn trú.
Trong nhiều tháng qua, Hải cảnh Trung Quốc và lực lượng chức năng Philippines trên Biển Đông từng nhiều lần chạm trán, xung đột trong các vụ việc liên quan đến nhiệm vụ tiếp tế cho con tàu này.