“Gương mặt của bạn trông giống như Mặt trăng, có thể rất tròn”, một phụ nữ khẳng định trên TikTok về tác động của sự căng thẳng. “Mặt bạn có thể trông sưng và viêm”.
Căng thẳng có thể ảnh hưởng đến khuôn mặt?
“Mặt tôi phồng lên như bong bóng”, một phụ nữ khác chia sẻ trong một bài đăng. “Đó là do mức cortisol cao, hay còn gọi là căng thẳng cao. Khi tôi trải qua đại dịch COVID-19, mặt tôi cũng như thế này”.
Trong xã hội bận rộn ngày nay, khi mọi người hối hả, nhồi nhét nhiều việc hơn vào danh sách nhiệm vụ hằng ngày, sự căng thẳng liên tục có thể trở thành một thực tế đáng sợ. Nhưng liệu căng thẳng có thực sự làm gương mặt bạn phình ra?
“Mặc dù căng thẳng mãn tính có thể dẫn đến mức cortisol tăng trong cơ thể, nhưng mức đó thường không tăng đủ cao để gây ra hiện tượng ‘mặt trăng'”, bác sĩ da liễu Rajani Katta, trợ lý giáo sư lâm sàng tại Trường Y Baylor ở Houston, cho biết.
“Việc giữ nước có thể do nhiều nguyên nhân, từ chế độ ăn uống đến các tình trạng y tế như bệnh thận. Một số loại thuốc theo toa cũng có thể dẫn đến tình trạng giữ nước”, Katta cho biết.
“Mặt trăng” thực sự là một hậu quả của hội chứng Cushing, một tình trạng mà cơ thể có mức cortisol cực kỳ cao, Katta cho biết, thường là do việc sử dụng kéo dài các loại thuốc theo toa như steroid prednisone hoặc, hiếm hơn, các trường hợp tuyến thượng thận hoạt động quá mức.
Ngoài khuôn mặt tròn, hội chứng Cushing còn có thể gây ra mỡ thừa quanh cổ, một bướu mỡ giữa hai vai và béo phì ở phần trên cơ thể, theo trang web của Bệnh viện Johns Hopkins.
“Đối với các nguyên nhân y tế gây giữ nước, việc điều trị nguyên nhân cơ bản sẽ giúp ích. Bác sĩ của bạn cũng có thể kê toa thuốc lợi tiểu để giúp cơ thể loại bỏ lượng nước dư thừa,” Katta nói.
Thói quen xấu có thể gây căng thẳng cho da
Mặc dù mức cortisol tăng cao do căng thẳng hằng ngày có thể không phải là lý do gây ra “mặt trăng”, nhưng hormone này có thể gây hại cho làn da theo những cách khác.
Các hormone căng thẳng như cortisol có thể gây ra mụn, làm da xỉn màu, đẩy nhanh quá trình lão hóa và làm trầm trọng thêm các tình trạng da như eczema và vẩy nến, theo bác sĩ da liễu Whitney Bowe, trợ lý giáo sư lâm sàng tại Trường Y Icahn ở Trung tâm Y tế Mount Sinai, New York.
“Mức cortisol cao liên tục đã được chứng minh là ức chế quá trình sản xuất collagen, axit hyaluronic và lipid lành mạnh như ceramide”, Bowe chia sẻ với CNN trong một cuộc phỏng vấn trước đó.
“Collagen giống như bộ khung của da, ngăn ngừa nếp nhăn”, Bowe nói. “Axit hyaluronic giữ cho da căng mọng, và ceramide là chất béo lành mạnh tạo thành hàng rào để ngăn chặn tính thấm qua da, giúp khóa ẩm cho da”.
Mọi người thường ăn vặt mặn khi căng thẳng, điều này có thể giải thích cho việc mắt và khuôn mặt sưng húp, cũng như chân và bàn chân sưng, các chuyên gia cho biết. “Nếu mặt bạn bị sưng, một trong những câu hỏi đầu tiên tôi sẽ hỏi là về lượng natri bạn tiêu thụ.
Lượng natri cao có thể dẫn đến giữ nước trong toàn cơ thể, Katta, tác giả của cuốn sách “Bừng sáng: Hướng dẫn của bác sĩ da liễu về chế độ ăn uống toàn thực phẩm cho làn da trẻ hơn”, cho biết. “Nếu chỉ là do ăn quá nhiều muối cuối tuần qua, thì quay lại chế độ ăn uống bình thường của bạn sẽ khắc phục tình trạng trong vòng vài ngày”, cô nói thêm.
Một nguyên nhân khác là ăn quá nhiều đường và carbohydrate chế biến sẵn, điều này “không may có thể làm hỏng collagen của da theo thời gian, thông qua quá trình gọi là glycation”, Katta nói.
“Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa và đặc tính chống viêm có thể giúp cung cấp một lớp bảo vệ bổ sung cho làn da của bạn và giúp thúc đẩy hệ thống phòng thủ và sửa chữa của da”, cô đề xuất.
Mẹo giảm căng thẳng
Có nhiều cách để giảm căng thẳng có lợi cho làn da, các chuyên gia cho biết. Tập thể dục làm tăng lưu thông máu đến khuôn mặt và giúp giải phóng endorphin, hormone giúp cơ thể cảm thấy vui vẻ.
Tập thể dục cũng đẩy máu giàu oxy đến tất cả các bộ phận cơ thể, bao gồm cả da, giúp thúc đẩy quá trình phục hồi hàng rào da, các chuyên gia nói. Ngoài ra, yoga, thiền và hít thở sâu đều được biết đến là giúp giảm sản xuất cortisol và mức độ căng thẳng.
Giấc ngủ chất lượng cũng là một cách để cải thiện làn da và giảm căng thẳng, theo bác sĩ chuyên về giấc ngủ Raj Dasgupta – phó giáo sư lâm sàng về y học giấc ngủ và chăm sóc phổi tại Bệnh viện Huntington ở California.
“Đó được gọi là giấc ngủ làm đẹp vì giấc ngủ tái tạo làn da của bạn vào ban đêm”, Dasgupta nói với CNN trước đó. “Có một loại hormone gọi là hormone tăng trưởng được tiết ra trong các giai đoạn sâu của giấc ngủ, kích thích sự phát triển tế bào da mới”.
Người lớn trên 18 tuổi cần ít nhất bảy giờ ngủ liền mỗi đêm để duy trì sức khỏe, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ. Thiếu ngủ, cùng với thời lượng giấc ngủ không đều đặn, không chỉ liên quan đến làn da bị căng thẳng mà còn tăng nguy cơ béo phì, bệnh tim, sa sút trí tuệ và các rối loạn tâm trạng như lo âu và trầm cảm.