Tại Yên Bái, ông Phạm Đắc Yên – giám đốc Công ty TNHH Tranh đá quý Việt Nam – cho biết thiệt hại do ngập lụt là rất lớn.
Nỗ lực khôi phục sản xuất kinh doanh
Theo ông Yên, doanh nghiệp đã bắt đầu dọn dẹp nhưng ước tính phải mất khoảng một tháng hoặc hơn mới có thể hoạt động bình thường trở lại. Mặc dù nhiều đơn hàng bị chậm trễ nhưng may mắn là đa số khách hàng đều thông cảm trước tình hình thiên tai.
Bà Nguyễn Thị Thu Hà – giám đốc Công ty TNHH Global Dream ở Yên Bái – chia sẻ rằng doanh nghiệp đã nối lại hoạt động vài ngày qua. Tuy nhiên họ đang phải đối mặt với tình trạng đứt gãy nguồn cung hàng hóa do nhiều xưởng chưa hoạt động lại. Công ty đang nỗ lực xử lý các đơn hàng gấp và làm việc online để khắc phục tình hình.
Tại Thái Nguyên, ông Nguyễn Văn Tuấn – chủ một xưởng chế biến lâm sản ở huyện Đại Từ – đã huy động công nhân trở lại làm việc để kịp trả đơn hàng cho khách. Mặc dù phải chi trả chi phí lau dọn và sửa chữa, ông Tuấn vẫn cảm thấy may mắn hơn so với những đơn vị bị mất trắng sau bão lũ.
Ở Quảng Ninh, nhiều doanh nghiệp du lịch và nhà hàng bị thiệt hại nặng nề về cơ sở hạ tầng. Đại diện Sunworld Hạ Long cho biết khoảng 90% cây xanh trong khuôn viên công viên bị quật đổ, gãy hoặc bật gốc. Công ty đang nỗ lực thống kê thiệt hại để đưa ra phương án khắc phục.
Tại Hà Nội, nhiều hợp tác xã nông nghiệp ghi nhận thiệt hại lớn sau bão. Ví dụ một hợp tác xã rau quả sạch ở Chương Mỹ bị ngập úng và giập nát gần 10ha rau, với tổng thiệt hại khoảng 230 triệu đồng. Họ đang tiến hành phá bỏ các loại rau không thể khắc phục để gieo trồng lại.
Khó khăn vẫn còn bộn bề
Mặc dù một số doanh nghiệp đã bắt đầu hoạt động trở lại, nhiều đơn vị khác vẫn đang phải đối mặt với những khó khăn lớn. Tại Thái Nguyên, Công ty cổ phần Tài Đức Phú HDH – một doanh nghiệp nông nghiệp – vẫn chưa thể tái khởi động do khu vực xung quanh còn ngập, nước chưa rút và nhân sự chưa thể đi làm trở lại.
Ông Nguyễn Dũng – lãnh đạo Công ty TNHH vận tải và du lịch quốc tế Kỳ Mỹ ở Quảng Ninh – cho biết hạ tầng của doanh nghiệp bị hư hại nặng nề sau bão. Do chưa có điện, họ chưa thể tiến hành sửa chữa và dự kiến phải mất khoảng 10 ngày nữa mới có thể hoạt động trở lại.
Theo thống kê của tỉnh Quảng Ninh, có hơn 11.000 khách hàng với tổng dư nợ 10.654 tỉ đồng bị ảnh hưởng nặng nề do hậu quả của bão Yagi, trong đó có nhiều người nuôi trồng thủy hải sản.
Ông Nguyễn Ngọc Tú – chuyên gia về thuế – lưu ý rằng người dân và doanh nghiệp cần thực hiện một số bước quan trọng như kê khai xác định mức độ thiệt hại và có xác nhận của cơ quan chính quyền để được hưởng các chính sách hỗ trợ. Ông cũng đề xuất mở rộng đối tượng được hỗ trợ, bao gồm cả những đơn vị bị ảnh hưởng gián tiếp như không vận chuyển được hàng hóa hoặc bị ảnh hưởng trong chuỗi cung ứng.
Về lâu dài, ông Tú đề xuất các giải pháp hỗ trợ toàn diện hơn như giảm thuế giá trị gia tăng, hỗ trợ thúc đẩy tiêu dùng, giảm thuế thu nhập cá nhân cho người lao động, tăng mức giảm trừ gia cảnh. Ngoài ra, cần có những giải pháp đồng bộ từ các ngành khác như ngân hàng, giảm chi phí thuê đất, phí BOT, logistics, dịch vụ bưu điện, viễn thông để hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sau thiên tai.
Doanh nghiệp sản xuất thực phẩm tăng cung ứng
Nhiều doanh nghiệp sản xuất lương thực thực phẩm tại miền Nam đang tăng cường sản xuất và áp dụng chương trình khuyến mãi để đáp ứng nhu cầu tăng cao tại thị trường miền Bắc.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, phó tổng giám đốc Công ty CP lương thực thực phẩm Colusa-Miliket, cho biết công ty đã tăng công suất sản xuất các mặt hàng chính như mì, phở, hủ tiếu.
Nhà máy ở miền Nam có thể đạt công suất 60-70 tấn/ngày, trong khi nhà máy miền Bắc đạt 20-30 tấn/ngày. Ông Tuấn giải thích do sản xuất ở miền Bắc gặp khó khăn và nhu cầu thị trường tăng 20-30%, công ty đã tăng cường vận chuyển hàng từ miền Nam ra Bắc.
Bà Lê Thị Giàu, chủ tịch HĐQT Công ty CP thực phẩm Bình Tây, cũng cho biết công ty đang lên kế hoạch tăng ca để đáp ứng nhu cầu. Hiện tại, công suất sản xuất trung bình là 15-20 tấn/ngày nhưng có thể tăng lên 40-50 tấn, thậm chí 60 tấn/ngày nếu cần thiết. Bà Giàu khẳng định công ty có đủ máy móc, nguyên liệu và nhân công để đáp ứng nhu cầu thị trường.
Ông Trương Tiến Dũng, phó chủ tịch thường trực Hội Lương thực thực phẩm TP.HCM (FFA), cho biết gần 1.000 hội viên của FFA, trong đó có nhiều đơn vị sản xuất quy mô lớn, đều cam kết không thiếu hàng và giữ giá bình ổn.
Nhiều doanh nghiệp sẵn sàng tăng sản lượng thêm 20-40% nếu cần. Ông Dũng giải thích các doanh nghiệp đang có lượng hàng tồn kho lớn và nguyên liệu dự trữ đủ dùng trong 3-4 tháng nên việc tăng sản lượng là khả thi.
FFA đang khuyến khích các doanh nghiệp chủ động vận chuyển hàng ra miền Bắc sớm hoặc ưu tiên lấy hàng tại miền Bắc để cung cấp kịp thời. Nhiều doanh nghiệp không chỉ tăng sản xuất mà còn ủng hộ hàng hóa, tiền mặt và áp dụng chương trình giảm giá 15-30% cho hàng thực phẩm tại miền Bắc.
Lắp đặt ngay dây chuyền trăm triệu sấy chuối cho vùng lũ
Bà Bùi Thị Thanh Hằng, giám đốc Công ty TNHH Rosa Valley Việt Nam, đã quyết định đầu tư hàng trăm triệu đồng để lắp đặt dây chuyền máy móc chế biến chuối. Chỉ trong ba ngày, công ty đã hoàn thiện việc lắp đặt và bắt đầu sản xuất mẻ bột chuối tiêu xanh đầu tiên.
Bà Hằng chia sẻ rằng mặc dù vườn trồng của chính doanh nghiệp cũng bị ảnh hưởng nặng nề nhưng bà vẫn quyết định hỗ trợ nông dân bằng cách mua 20 tấn chuối đầu tiên.
Trong khi đó, ông Đào Ngọc Nam – tổng giám đốc Công ty UBOFOOD Việt Nam – đã cử hàng chục nhân công đi hỗ trợ các đối tác là nhà sản xuất để khắc phục hậu quả sau bão. Công ty cũng điều động nhiều xe vận tải chuyên dụng để thu mua và vận chuyển hàng hóa, đặc biệt là rau củ quả, nhằm đảm bảo nguồn cung cho các bếp ăn, nhà hàng và trường học ở Hà Nội.
Để đối phó với tình trạng khan hiếm và đứt gãy nguồn cung cục bộ, UBOFOOD đã mở rộng thêm nguồn cung từ nhiều nơi. Ông Nam kiến nghị cần có nhiều chính sách hỗ trợ nhà sản xuất, gia tăng đầu tư vào các sản phẩm sơ chế, chế biến, các nhà máy chế biến và hệ thống kho lạnh để bảo quản tốt hơn sản phẩm nông nghiệp.
Sau bão Yagi, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản ngưng hoạt động
Ông Ngô Việt Phương, giám đốc Công ty TNHH Việt Trường (Hải Phòng), cho biết xưởng sản xuất, kho xưởng bao bì và thức ăn viên bị tốc mái và đổ. Nguyên liệu nhập khẩu phải tạm lưu tại cảng, tăng chi phí lưu kho và điện. Dự kiến phải mất khoảng 20 ngày để khắc phục và hoạt động trở lại.
Tại Quảng Ninh, ông Đỗ Quang Sáng – chủ tịch HĐQT kiêm tổng giám đốc Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu thủy sản Quảng Ninh – cho biết công ty phải tạm dừng sản xuất năm ngày để dọn dẹp toàn nhà máy. Mặc dù thiệt hại về cơ hội kinh doanh là không tránh khỏi, công ty đang cố gắng khắc phục để sớm trở lại hoạt động sản xuất và xuất khẩu.
Theo ông Nguyễn Hoài Nam – phó tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam, nhiều doanh nghiệp ở Hải Phòng và Quảng Ninh bị thiệt hại nặng sau bão Yagi khi nhà xưởng, nhà máy bị tốc mái, hàng đông lạnh bị ảnh hưởng do mất điện.
Lượng rau sụt giảm đáng kể, phải tìm thêm phương án
Theo đại diện siêu thị LOTTE Mart, hiện sản lượng cung ứng hàng rau (đặc biệt rau ăn lá) tại các địa phương miền Bắc bị sụt giảm đáng kể do ảnh hưởng sau bão và lũ lụt nghiêm trọng.
Để chủ động cung cấp đủ rau cho khách hàng, LOTTE Mart đã triển khai song song hai phương án gồm: tăng gấp ba lần sản lượng rau từ Đà Lạt, tăng tần suất đi hàng từ Đà Lạt 1 chuyến/ngày (lúc trước là 1 chuyến/2 ngày).
Bổ sung thêm nguồn cung cấp rau tại Nghệ An, cụ thể LOTTE Mart mua trực tiếp tại Nghệ An và vận chuyển trực tiếp với sản lượng 1,5 – 2 tấn (tập trung nhóm rau đang thiếu như: cải, rau muống, rau dền, su su, bầu, bí các loại) với tần suất 2 ngày/chuyến và tùy tình hình, nhu cầu có thể tăng thêm chuyến khi cần thiết.
Tương tự, nhiều doanh nghiệp khác như Saigon Co.op, MM Mega Market… khẳng định với tình trạng ngập lụt diễn ra diện rộng, có thể chắc chắn gần như nguồn cung rau củ tại chỗ ở nhiều tỉnh phía Bắc và vùng ngoại ô Hà Nội, đặc biệt rau ăn lá gần như rất hạn chế. Do đó, giải pháp tăng cường đưa rau củ từ miền Trung và miền Nam ra tiếp tục được chú trọng với lượng được vận chuyển đang tăng dần.