Cổng chính nhà máy Mercedes-Benz Việt Nam trên đường Quang Trung – Ảnh: PHƯƠNG NHI
Samco lãi ra sao khi rót vốn nghìn tỉ vào đơn vị liên doanh, liên kết?
Công ty TNHH Mercedes-Benz Việt Nam là công ty liên doanh giữa Tổng công ty Cơ khí giao thông vận tải Sài Gòn – Samco (chiếm 30% vốn điều lệ) với Mercedes-Benz AG Group (nắm 70%).
Tại thời điểm cuối tháng 6-2024, Samco đã đầu tư vào 16 công ty liên doanh, liên kết, trong đó có Mercedes Benz Việt Nam.
Nhìn vào báo cáo tài chính qua các năm có thể thấy đóng góp phần không nhỏ vào kết quả kinh doanh của Samco đến từ phần lãi từ các công ty liên doanh liên kết, đều đặn vài trăm tỉ đồng mỗi năm.
Dữ liệu: BCTC từ 2014-2023
Theo thuyết minh báo cáo tài chính, khoản vốn rót vào Mercedes Benz Việt Nam ở mức 1.028 tỉ đồng thời điểm đầu năm 2023.
Đây cũng là khoản đầu tư lớn nhất, chiếm 50% trong tổng đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết của Samco.
Không chỉ năm 2023, lật ngược trở lại hàng chục năm qua, khoản tiền rót vào Mercedes Benz Việt Nam cũng luôn chiếm giá trị lớn trong danh mục đầu tư dài hạn của Samco.
Cũng bởi vậy, kết quả kinh doanh của Mercedes Benz Việt Nam thể hiện khá lớn qua phần lãi từ đơn vị liên doanh liên kết được ghi nhận tại báo cáo tài chính năm của Samco.
Dữ liệu: Thuyết minh BCTC qua các năm từ 2014 – 2023
Năm 2023 có thể Mercedes-Benz đã lỗ?
Nhìn vào dải dữ liệu từ 2014 đến 2022, lãi từ các đơn vị liên doanh liên kết mang về cho Samco dao động ở mức 200 – 500 tỉ đồng.
Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM, Mercedes-Benz Việt Nam có tỉ lệ tăng trưởng tốt, giải quyết cho khoảng 800 lao động.
Báo cáo từ chính quyền, giai đoạn năm 2017 – 2021 công ty này đạt doanh thu hơn 9.000 tỉ đồng/năm, đóng góp cho ngân sách TP hơn 5.500 tỉ đồng/năm.
Có thể thấy tình hình kinh doanh của nhà sản xuất ô tô sang này khá tốt, ngoại trừ năm 2023. Báo cáo tài chính kiểm toán cho thấy Samco đã ghi nhận khoản lỗ hơn 28,8 tỉ đồng từ công ty liên doanh liên kết.
Trong khi các năm trước, lợi nhuận của Samco đến phần đáng kể từ Mercedes Benz Việt Nam cùng một công ty ô tô khác là Isuzu Việt Nam.
Chưa kể giá trị khoản đầu tư vào Mercedes Benz Việt Nam của Samco cũng đã giảm từ mức 1.028 tỉ đồng hồi cuối năm 2022 còn 958 tỉ đồng vào cuối năm 2023 (tức giảm 70 tỉ đồng).
Theo thuyết minh báo cáo tài chính của Samco, phần vốn góp của tổng công ty vào các bên liên doanh (như Mercedes-Benz – PV) được trình bày trên báo cáo tài chính hợp nhất theo phương pháp vốn chủ sở hữu.
Theo phương pháp vốn chủ sở hữu, khoản vốn góp trong liên doanh được ghi nhận ban đầu theo giá gốc, sau đó được điều chỉnh (tăng/giảm) theo những thay đổi của phần sở hữu của Samco trong tài sản thuần của cơ sở kinh doanh được đồng kiểm soát.
Sang năm 2024, có khả năng lợi nhuận của Mercedes-Benz Việt Nam “rục rịch” khởi sắc trở lại. Theo báo cáo tài chính bán niên của Samco, trong các khoản phải thu ngắn hạn, có lợi nhuận, cổ tức được chia từ Mercedes Benz Việt Nam 15 tỉ đồng kỳ 6 tháng đầu năm 2024.
Nhà phân phối Mercedes-Benz cũng chật vật
Nhìn rộng ra bối cảnh chung của thị trường, 2023 là một năm rất khó khăn với ngành ô tô. Bất chấp các biện pháp hỗ trợ kích cầu từ cả Chính phủ và các đại lý phân phối, doanh số bán hàng của nhiều hãng ô tô vẫn thấp do người tiêu dùng trì hoãn mua xe trong thời điểm kinh tế khó khăn.
Như Công ty CP dịch vụ ô tô Hàng Xanh (Haxaco – HAX), nhà phân phối thương hiệu Mercedes-Benz tại Việt Nam, ghi nhận doanh thu sụt vài nghìn tỉ đồng.
Cụ thể, tại báo cáo tài chính 2023, doanh thu HAX chỉ đạt 3.981 tỉ đồng, bằng 59% so với năm 2022. Lợi nhuận sau thuế 37 tỉ đồng, “bốc hơi” hơn 200 tỉ đồng (tương ứng -84%) so với năm 2022.
Đây cũng là mức thấp nhất kể từ năm 2016 của nhà phân phối xe sang này.
Lãnh đạo Haxaco ví “ngành ô tô như hàn thử biểu phản ánh sức khỏe nền kinh tế”. Kinh tế khó khăn người dân tiếp tục thắt chặt tiêu dùng, đặc biệt là phân khúc xa xỉ.
Sang nửa đầu năm 2024, báo cáo tài chính cho thấy lợi nhuận sau thuế trong kỳ này đạt gần 53 tỉ đồng, tăng gấp khoảng 9 lần cùng kỳ năm 2023.
Theo lãnh đạo Haxaco, kinh doanh xe sang đang trong quá trình phục hồi, dù chưa thực sự ổn định.
