Ngày 2-10, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết sau hơn 4 tháng siết chặt quy định về kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật nhập khẩu, bộ đã phát hiện 55 lô hàng nhiễm Salmonella trong tổng số 6.679 lô thịt nhập khẩu được lấy mẫu xét nghiệm Salmonella.
Dù chỉ chiếm 1% tổng số lô hàng nhưng nếu không xét nghiệm Salmonella, đã có một lượng lớn (trên 1.319 tấn) thịt động vật bị nhiễm Salmonella được nhập khẩu vào Việt Nam, nguy cơ rất cao gây ra dịch bệnh, mất an toàn thực phẩm, ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng Việt Nam.
Đây là kết quả triển khai thông tư số 04-2024 của bộ sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư quy định về kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật trên cạn có hiệu lực từ ngày 16-5 (gọi tắt thông tư 04-2024)
Liên quan đến băn khoăn việc thông tư 04-2024 gây khó dễ cho việc nhập khẩu thịt vào Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết Cục Thú y đã có các cuộc họp trao đổi với tham tán nông nghiệp và cán bộ của đại sứ quán các nước Úc, New Zealand, Anh, Canada. Các nước này đều khẳng định không có vấn đề gì lớn.
Tuy nhiên, một số tham tán nông nghiệp các nước Mỹ, Úc, Brazil, Singapore, Pháp, Hàn Quốc, Ý, Tây Ban Nha, Argentina, Đan Mạch, Hà Lan… bày tỏ quan ngại về ban hành thông tư số 04 gây khó cho việc nhập khẩu thịt của các nước và đề nghị trao đổi, làm rõ quy định về kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật trên cạn.
Trước đề nghị này, ngày 27-6, Văn phòng SPS Việt Nam đã tổ chức cuộc họp với phía Mỹ tại trụ sở WTO, đồng thời mời cục trưởng Cục Thú y, Vụ Hợp tác quốc tế (dự họp trực tuyến) để trao đổi, giải đáp các thắc mắc phía Mỹ kiến nghị. Cục Thú y khẳng định việc ban hành thông tư đã tuân thủ các quy định của pháp luật quốc tế và không gây khó khăn cho các doanh nghiệp nhập khẩu trong thời gian vừa qua.
Trong vòng 1 tháng sau khi thông tư có hiệu lực (16-5 đến 15-6), các nước xuất khẩu vào Việt Nam gần 60.000 tấn thịt và sản phẩm thịt, tương đương so với cùng kỳ năm 2023 và tương đương so với tháng 4-2024.
Như vậy đến nay, việc triển khai thông tư số 04-2024 không làm ảnh hưởng đến số lượng sản phẩm động vật từ các nước xuất khẩu vào Việt Nam.
Trong 7 tháng đầu năm 2024, Việt Nam nhập khẩu trên 450.000 tấn thịt và phụ phẩm động vật dùng làm thực phẩm, tăng 6,4% so với cùng kỳ năm 2023.
Trong đó, Ấn Độ là nước xuất khẩu sản phẩm thịt (thịt và phụ phẩm ăn được của trâu) lớn nhất vào Việt Nam với số lượng trên 102.000 tấn. Tiếp đến là Mỹ với số lượng trên 53.000 tấn. Nga là nước đứng thứ 3, với trên 47.000 tấn.
Trước khi thông tư 04-2024 được ban hành và có hiệu lực, các hiệp hội chăn nuôi trong nước gửi Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc hội và 7 bộ có liên quan về kiểm soát chặt chẽ hàng nhập khẩu, tương đồng với quy định đối với kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật chăn nuôi trong nước, bảo vệ sức khỏe động vật, người tiêu dùng.
Tập đoàn CJ tại Việt Nam cũng kiến nghị Thủ tướng tiếp tục quan tâm sâu sát và chỉ đạo các cơ quan liên quan sử dụng nhiều biện pháp ngăn chặn, nhằm giảm thiểu tối đa việc nhập khẩu các sản phẩm chăn nuôi vào Việt Nam và ban hành hàng rào kỹ thuật trong tự vệ thương mại, hạn chế nhập khẩu các sản phẩm thực phẩm và chăn nuôi không mong muốn nhập vào Việt Nam.
Các quốc gia kiểm soát Salmonella thế nào?
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, quy định của các nước khi Việt Nam xuất khẩu thịt, trứng, sữa là rất khắt khe.
– Quy định của EU về các chỉ tiêu Salmonella, E.coli, theo đó EU quy định không được có Salmonella spp trong 25g thịt; E.coli tổng số không vượt quá 102 đến 5.102 tùy loại sản phẩm.
– Anh yêu cầu Việt Nam phải có chương trình quốc gia giám sát Salmonella spp đối với các sản phẩm gà chế biến đang được đàm phán xuất khẩu sang nước này.
– Hàn Quốc cũng có yêu cầu tương tự về kiểm soát Salmonella spp.
– Nhật Bản, Hong Kong (Trung Quốc), Liên bang Nga và các nước Liên minh Á – Âu đã yêu cầu Việt Nam phải tổ chức kiểm soát Salmonella spp khi đàm phán, xuất khẩu thịt gà chế biến chín sang thị trường các nước này.
– Trung Quốc yêu cầu phải tổ chức giám sát, xét nghiệm chỉ tiêu Salmonella spp khi xuất khẩu sữa sang thị trường nước này.
– Singapore quy định không có Serotype chủng gây bệnh của Salmonella (Enteritidis; Pullorum…) trong 25g và không có Serotype chủng gây bệnh của E.coli nhóm O (như O157) trong 25g thịt bò.