Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phát biểu tại Paris ngày 25-8 – Ảnh: AFP
Theo báo Guardian, tối 26-8 (giờ địa phương), Điện Elysée ra thông báo khẳng định Tổng thống Pháp Emmanuel Macron sẽ không bổ nhiệm bà Lucie Castets – ứng viên do liên minh cánh tả Mặt trận Bình dân mới (NFP) giới thiệu – làm thủ tướng nước này.
Thế “quốc hội treo” khó giải quyết
Quyết định trên được đưa ra sau hai ngày tham vấn giữa ông Macron với lãnh đạo các đảng phái và lãnh đạo quốc hội nhằm phá thế “tê liệt” của chính trường Pháp.
NFP là liên minh giành được nhiều ghế tại Hạ viện nhất trong cuộc bầu cử quốc hội vừa kết thúc ở Pháp hồi đầu tháng 7. Tuy nhiên, chiến thắng của liên minh này không được trọn vẹn khi không có được đa số ghế để có thể thoải mái thành lập chính phủ hay theo đuổi những chương trình nghị sự của mình.
Điều này đồng nghĩa Pháp rơi vào hoàn cảnh “quốc hội treo”, khi không có đảng phái hay liên minh nào nắm đa số ghế. Chính trường Pháp hiện rơi vào hoàn cảnh chia rẽ, với khối cánh tả, cánh hữu và trung dung đều không nắm quyền tự quyết.
Trước hoàn cảnh trên, ông Macron tìm đến bàn thương thảo với mong muốn chọn ra cái tên được cả NFP và phe trung dung do mình lãnh đạo ủng hộ làm thủ tướng.
Ở chừng mực nào đó, tổng thống Pháp mong muốn thành lập chính phủ tương đối trung dung và không ngả hẳn về trục chính trị nào.
Tuy nhiên, sau khi quá trình tham vấn kết thúc, ông Macron vẫn thông báo: “Một chính phủ (do bà Castets làm thủ tướng) sẽ lập tức bị hơn 350 nghị sĩ bỏ phiếu chống, tức đa số ghế quốc hội. Điều này khiến chính phủ đó không thể hoạt động.
Dựa trên ý kiến của các lãnh đạo chính trị mà tôi đã tham vấn, sự ổn định thể chế của đất nước đồng nghĩa chúng ta không thể đồng ý lựa chọn trên”.
Tổng thống Pháp cũng tuyên bố sẽ bắt đầu vòng tham vấn tiếp theo với lãnh đạo các đảng phái và chính khách lão làng trong ngày 27-8.
“Trong thời khắc chưa từng có của nền Đệ ngũ Cộng hòa, khi sự kỳ vọng của người dân Pháp lên cao, nguyên thủ quốc gia kêu gọi các lãnh đạo chính trị cùng hành động phù hợp với tình hình bằng cách thể hiện tinh thần trách nhiệm.
Trách nhiệm của tôi là đảm bảo đất nước này không bị suy yếu hay bị tê liệt hoàn toàn”, ông Macron khẳng định.
Luật pháp Pháp quy định thẩm quyền bổ nhiệm thủ tướng nằm trong tay tổng thống.
Đề xuất bãi nhiệm ông Macron
Bà Lucie Castets được NFP giới thiệu làm thủ tướng Pháp – Ảnh: SHUTTERSTOCK
Tuyên bố trên nhanh chóng vấp phải sự tức giận và phản đối của phía NFP.
Đại diện NFP khẳng định sẽ không tham gia bất kỳ cuộc thương thảo nào trừ khi đó là nhằm trao quyền cho liên minh này thành lập chính phủ. Liên minh này nhấn mạnh vì NFP giành được nhiều phiếu nhất tại Hạ viện nên thủ tướng phải là người thuộc NFP.
Thậm chí, ông Jean-Luc Mélenchon, chủ tịch đảng cực tả Nước Pháp bất khuất (LFI), còn cáo buộc quyết định của ông Macron tạo ra “tình huống đặc biệt nghiêm trọng”.
Ông Mélenchon tuyên bố: “Tổng thống không công nhận kết quả của cuộc bầu cử phổ thông đầu phiếu nơi NFP giành nhiều ghế nhất. Ông ta từ chối bổ nhiệm bà Lucie Castets là thủ tướng.
Dưới những điều kiện đó, các nghị sĩ của LFI sẽ trình đề xuất bãi nhiệm ông Macron. Bất kỳ đề xuất thủ tướng nào không phải bà Lucie Castets cũng sẽ nhận kiến nghị bất tín nhiệm”.
