Vụ cá suối chết ở Nghệ An: Nhiều mẫu nước thải vượt quy chuẩn

Sáng 27-7, theo nguồn tin riêng của Tuổi Trẻ Online từ UBND tỉnh Nghệ An cho biết Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An đã có báo cáo lần hai về việc kiểm tra, xử lý vụ việc cá chết bất thường tại xã Châu Thành, huyện Quỳ Hợp.

Trước đó, Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An từng gửi báo cáo đến UBND tỉnh Nghệ An nhưng chưa đầy đủ, đặc biệt là kết quả phân tích mẫu nước nên UBND tỉnh Nghệ An phải yêu cầu Sở này báo cáo lại.

Hai lần lấy mẫu chỉ báo cáo kết quả lần cuối

Theo báo cáo, ngày 8-7, Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An chủ trì, phối hợp với Trung tâm Quan trắc tài nguyên và Môi trường Nghệ An lấy mẫu nước thải tại hai khu vực ở Công ty TNHH thiếc Hà An.

Thời gian lấy các mẫu này cách thời điểm người dân phát hiện tình trạng nước suối đổi màu đỏ sẫm, cá chết (vào ngày 2-7) là 7 ngày.

Thời điểm lấy mẫu, Công ty thiếc Hà An không thực hiện bơm nước thải từ hầm lò vào xử lý tại các bể lắng hoặc xả thải vào nguồn suối Bắc.

Đáng chú ý, kết quả phân tích cho thấy mẫu nước mặt tại điểm khu vực hang casto thải ra đầu nguồn suối Bắc so sánh với giới hạn tối đa các thông số ảnh hưởng tới sức khỏe con người có tới 5/8 thông số vượt quy chuẩn; trong đó Amoni vượt 1,71 lần; Asen vượt 5,4 lần; Cadimi vượt 18,56 lần; Mangan vượt 23,7 lần; Sắt vượt 16,34 lần.

Kết quả mẫu nước cho thấy một số thông số vượt quy chuẩn cho phép là một trong các nguồn đã làm ô nhiễm nguồn nước mặt ở khe suối tại thời điểm lấy mẫu.

Tuy vậy, báo cáo này lại không đề cập tới kết quả phân tích mẫu nước vào ngày 3-7 (chỉ một ngày sau khi xảy ra hiện tượng suối đổi màu, cá suối chết – PV) do UBND xã Châu Hồng, Công an huyện Quỳ Hợp cùng Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường Nghệ An lấy mẫu nước tại khe suối xã Châu Thành.

Nước thải chảy ra suối khi công ty đang dừng hoạt động?

Tại thời điểm kiểm tra, theo báo cáo từ Công ty TNHH thiếc Hà An công ty đang dừng hoạt động sản xuất từ ngày 30-1-2024 để hoàn thiện các thủ tục pháp lý liên quan.

Trước đó, dù được các cơ quan chuyên môn đôn đốc, hướng dẫn nhưng Công ty thiếc Hà An chưa hoàn thiện hồ sơ về điều chỉnh mặt bằng tổng thể dự án gồm xây dựng thêm bãi thải quặng đuôi, khu xử lý nước thải sau tuyển, xưởng tuyển…

Một số tồn tại của Công ty thiếc Hà An được chỉ ra như: nước thải từ hầm lò của công ty bơm lắng lọc sơ bộ qua bể lắng trước khi bơm vào hang casto và tự chảy ra ở đầu nguồn suối Bắc (nhánh suối này hợp lưu vào suối Nậm Huống), không đúng với nội dung giấy xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường của dự án.

Các bãi thải quặng đuôi từ hoạt động chế biến quặng thiếc của công ty chưa được lót đáy. Các công trình thu gom xử lý nước thải và bùn thải tại khu vực lò số 6 có nguy cơ tràn bờ, thoát ra ngoài môi trường, nhất là trong trường hợp có mưa lớn dài ngày.

Việc Công ty thiếc Hà An bơm nước thải từ hầm lò (sau khi xử lý lắng qua các bể lắng) thải vào hang casto (moong khai thác quặng thiếc cũ của Công ty Cổ phần kim loại màu Nghệ Tĩnh) và tự chảy ra ở đầu nguồn suối Bắc, xã Châu Thành còn bám màu vàng sẫm ở khe và mương thoát nước mưa của công ty là có thật.

Theo giải trình của công ty, lượng nước phát sinh từ các hầm lò theo thực tế hoạt động rất lớn và vượt quá nhu cầu sử dụng trong quá trình tuyển quặng của công ty.

Do nước hầm lò có hiện tượng bị nhiễm sắt, độ pH thấp nên công ty đã xử lý nguồn nước này bằng vôi trước khi xả thải ra môi trường.

Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An yêu cầu Công ty thiếc Hà An thực hiện ngay các giải pháp đảm bảo an toàn, không để xảy ra sự cố, nhất là tại các bãi thải quặng đuôi, công trình xử lý nước thải từ quá trình khai thác, chế biến quặng thiếc.